Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 4: Hệ thống đòn bẩy - Nguyễn Thị Kim Anh
1.1. Khái niệm
1.2. Ý nghĩa và độ lớn
1.2.1. Ý nghĩa
1.2.2. Độ lớn
1.3. Mối quan hệ giữa độ lớn của đòn bẩy kinh
doanh và phân tích hòa vốn
1.3.1. Phân tích hòa vốn
1.3.2. Mối quan hệ giữa độ lớn của đòn bẩy
kinh doanh và điểm hòa vốn
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 4: Hệ thống đòn bẩy - Nguyễn Thị Kim Anh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Bài giảng Tài chính doanh nghiệp - Chương 4: Hệ thống đòn bẩy - Nguyễn Thị Kim Anh
h II. Đòn bẩy tài chính III. Đòn bẩy tổng hợp TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 3 Nội dung 1.1. Khái niệm 1.2. Ý nghĩa và độ lớn 1.2.1. Ý nghĩa 1.2.2. Độ lớn 1.3. Mối quan hệ giữa độ lớn của đòn bẩy kinh doanh và phân tích hòa vốn 1.3.1. Phân tích hòa vốn 1.3.2. Mối quan hệ giữa độ lớn của đòn bẩy kinh doanh và điểm hòa vốn TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 4 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 3 1.1. Khái niệm 1.1.1. Chi phí • Khoản tiêu hao các nguồn lực đã sử dụng • Biểu hiện bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động sống, lao động vật hóa TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 5 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Phân loại chi phí TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 6 BIẾN PHÍ - Thay đổi về tổng số, tỷ lệ thuận với sự thay đổi sản phẩm - Biến phí đơn vị không thay đổi - Tổng số không thay đổi khi có sự thay đổi khối lượng sản phẩm - Định phí trung bình trên đvsp thay đổi nhẹ Cách ứng xử ĐỊNH PHÍ I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 4 VD 1.1.Công ty dệt A có các chi phí nhƣ sau • Sợi • Phụ tùng sửa máy dệt • Màu nhuộm • Ghế sử dụng ở bộ phận SX • Văn phòng phẩm sử dụng • Chi phí điện thoại, điện, nước • Tiền quảng cáo • Hoa hồng –định mức/mỗi lần mua TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 7 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH • Lương công nhân SX khoán SP • Lương CN SX & ban quản lý SX (thời gian) • Lương nhân viên văn phòng • Chi phí khấu hao TSCĐ Y/c: Hãy xác định biến phí và định phí TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 8 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 5 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 9 Chỉ tiêu Công ty M&N Công ty F&C Số tiền Tỷ lệ Số tiền Tỷ lệ Doanh thu 500.000 500.000 Chi phí hoạt động 400.000 100% 400.000 100% Biến phí 300.000 75% 350.000 87,5% Định phí 100.000 25% 50.000 12,5% EBIT 100.000 100.000 1.1.2. Khái niệm đòn bẩy kinh doanh VD1.2. Xem xét số liệu của 2 công ty sau Đvt: 1.000 đồng I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Y/c: Hãy khảo sát mức độ biến động EBIT 1. Doanh thu tăng 200 triệu đồng do sản lượng tiêu thụ tăng (các yếu tố khác không đổi) 2. Doanh thu giảm 200 triệu đồng do sản lượng tiêu thụ giảm (các yếu tố khác không đổi) TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 10 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 6 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 11 % thay đổi EBIT Độ lớn đòn bẩy kinh doanh % thay đổi doanh thu sản lƣợng 1.2. Ý nghĩa và độ lớn 1.2.1. Ý nghĩa - Đòn bẩy kinh doanh phản ảnh tỷ lệ tăng lợi nhuận khi doanh thu (sản lượng) tăng 1% trong điều kiện các yếu tố khác không đổi = * I. ĐÒN BẨY KINH DOANH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 12 Độ lớn đòn bẩy kinh doanh % thay đổi EBIT % thay đổi doanh thu/sản lƣợng 1.2.2. Độ lớn đòn bẩy kinh doanh - Độ lớn của đòn bẩy kinh doanh đo lường mức độ ảnh hưởng của đòn bẩy kinh doanh đến sự thay đổi của EBIT khi thay đổi sản lượng hay doanh số = I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 7 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 13 Gọi: Q : Sản lượng thực hiện QBE : Sản lượng hòa vốn F : Tổng định phí DOL : Độ lớn đòn bẩy kinh doanh DOLQ = Q Q – QBE DOLS = EBIT + F EBIT I. ĐÒN BẨY KINH DOANH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 14 VD1.3: Hãy xác định độ lớn đòn bẩy kinh doanh của công ty M&N và F&C 1.3. Mối quan hệ giữa đòn bẩy kinh doanh và phân tích hòa vốn 1.3.1. Phân tích hòa vốn - Điểm hòa vốn (Break even point) là điểm mà tại đó doanh thu cân bằng với chi phí hay tại đó lợi nhuận hoạt động bằng 0 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 8 Gọi P : Giá bán đơn vị sản phẩm V : Biến phí đơn vị sản phẩm Q : Số lượng sản xuất và tiêu thụ F : Định phí QBE : Sản lượng hoà vốn VC : Tổng biến phí SBE : Doanh thu hoà vốn TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 15 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 16 F P – V = QBE * Hòa vốn theo sản lượng: Doanh thu = Chi phí P * QBE = V * QBE + F (P – V)*QBE = F I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 9 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 17 VD1.4: Cty ABC năm 2018 kinh doanh một loại sản phẩm có số liệu như sau: - Giá bán 500.000 đồng/sp, - Biến phí 300.000 đồng/sp, - Tổng định phí 100 triệu đồng Hãy xác định điểm hòa vốn? I. ĐÒN BẨY KINH DOANH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 18 * Hòa vốn theo doanh thu SBE = V*QBE + F 1 – SBE = F V*QBE SBE = V*QBE P*QBE V P V*Q P*Q = VC S = I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 10 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 19 SBE = F 1 – VC S I. ĐÒN BẨY KINH DOANH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 20 VD1.5: Công ty M năm 2018 có số liệu: Đvt: 1.000đ - Doanh thu 500.000 - Tổng biến phí 400.000 - Tổng định phí 150.000 Hãy xác định điểm hòa vốn? I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 11 1.3.2. Mối quan hệ giữa độ lớn đòn bẩy kinh doanh và điểm hòa vốn VD1.6. Cty A có số liệu như sau: (đvt:1.000đ) Giá bán 500/sp Biến phí 300/sp Tổng định phí 100.000 Y/c: Hãy khảo sát DOL ở các mức hoạt động 0sp, 300sp, 500sp, 800sp, 1.000sp, 1600sp TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 21 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH 22 Doanh thu QBE DOL Q 1.000 0 b tổng chi phí Điểm HV 1 Quan hệ giữa sản lượng tiêu thụ và DOL TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 12 VD1.7. Công ty Minh Hằng có số liệu vào Q.2/2018: - Sản lượng tiêu thụ 10.000sp; Giábán 20.000 đồng - Chi phí (đồng) Nguyên vật liệu 4.000/sp Nhân công trực tiếp 3.000/sp Chi phí quảng cáo 16.250.000 Nhiên liệu 500/sp Chi phí bán hàng 1.000/sp Khấu hao TSCĐ 28.000.000 Lương bộ phận quản lý 42.000.000 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 23 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Yêu cầu: 1. Xác định doanh thu hòa vốn, sản lượng hòa vốn 2. Xác định độ lớn đòn bẩy kinh doanh 3. Ước tính lợi nhuận quý 3/2018 nếu doanh thu quý 3/2017 dự kiến tăng 15% do tăng sản lượng bán ra (các yếu tố khác không đổi) 4. Xác định doanh thu và sản lượng cần tiêu thụ để đạt EBIT ở mức 63.250.000 đồng, (các điều kiện khác không đổi) TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 24 I. ĐÒN BẨY KINH DOANH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 13 2.1. Khái niệm 2.2 Phân tích mối quan hệ EBIT và EPS 2.2.1. Khái niệm EPS 2.2.2. Lưa chọn phương án tài trợ vốn 2.2.3. Điểm bàng quan 2.3. Ý nghĩa và độ lớn của đòn bẩy tài chính 2.3.1. Ý nghĩa 2.3.2. Độ lớn TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 25 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 26 2.1. Khái niệm - Đòn bẩy tài chính phản ánh mối tương quan giữa tổng nợ và tổng vốn hiện có => hệ số nợ - Đòn bẩy tài chính có liên quan đến việc sử dụng nguồn tài trợ có chi phí cố định - Đòn bẩy tài chính thể hiện cơ cấu tài chính và mức độ ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 14 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 27 EPS = Thu nhập ròng của cổ đông thƣờng Số lƣợng cổ phiếu thƣờng đang lƣu hành 2.2. Phân tích mối quan hệ EBIT – EPS 2.2.1. Khái niệm EPS - EPS là giá trị cổ đông được hưởng khi nắm giữ cổ phiếu tùy thuộc vào kết quả kinh doanh II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 28 EPS (EBIT – I)(1-t) - PD NS Gọi EPS : Thu nhập của mỗi cổ phiếu thường I : Chi phí lãi vay t : Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp PD : Cổ tức cổ phiếu ưu đãi phải trả NS : Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành = II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 15 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 29 2.2.2. Lựa chọn phƣơng án tài trợ vốn - Phân tích sự ảnh hưởng của những phương án tài trợ - Tính EPS & lựa chọn phương án tài trợ vốn tối ưu VD 2.2: Công ty CTC hiện có nguồn vốn 10 triệu USD từ vốn cổ phiếu thường với số lượng 200.000 cổ phiếu đang lưu hành. Công ty cần huy động vốn cho dự án mới với quy mô 5 triệu USD và EBIT sau đầu tư kỳ vọng là 2,7 triệu USD II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Phương án tài trợ vốn dự án mới 1. Phát hành cổ phiếu thường với giá bán 50 USD/cổ phiếu 2. Phát hành trái phiếu với lãi suất 12%/năm 3. Phát hành cổ phiếu ưu đãi với cổ tức 11%/năm Y/c: Thuế thu nhập doanh nghiệp là 20% a. Lựa chọn phương án tài trợ vốn tối ưu b. Xác định điểm bàng quan TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 30 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 16 CƠ CẤU NGUỒN VỐN SAU ĐẦU TƢ Đvt:USD TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 31 Tổng tài sản Vốn CP thường Vốn CP ưu đãi Tổng nợ CP ƣu đãi Nợ CP thƣờng Phƣơng án tài trợ Chỉ tiêu BẢNG TÍNH EPS Đvt:USD EPS Số lượng CPthường 1.556.000 1.638.000 2.106.000 LN ròng của CPT PD Lợi nhuận sau thuế Thuế TNDN (22%) Lợi nhuận trước thuế Lãi vay EBIT CP ƣu đãi Nợ CP thƣờng Phƣơng án tài trợ Chỉ tiêu Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 17 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 33 2.2.3. Điểm bàng quan - Điểm bàng quan là điểm của EBIT mà tại đó các phương án tài trợ vốn đều mang lại EPS như nhau - Điểm bàng quan là cơ sở để lựa chọn phương án tài trợ vốn - Xác định điểm bàng quan • Phương pháp hình học • Phương pháp đại số II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH 2.2.3.1. Phƣơng pháp hình học Phƣơng án 1 - phát hành cổ phiếu thƣờng • Chọn điểm tọa độ có EPS và EBIT đã được tính (2.700.000; 7,02) • Chọn điểm có EPS = 0 Phƣơng án 2 - phát hành trái phiếu • Chọn điểm tọa độ có EPS và EBIT đã được tính (2.700.000; 8,19) • Chọn điểm có EPS = 0 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 34 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 18 Phƣơng án 3 - phát hành cổ phiếu ƣu đãi • Chọn điểm tọa độ có EPS và EBIT đã được tính (2.700.000; 7,78) • Chọn điểm có EPS = 0 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 35 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 36 EBIT EPS CP thƣờng CP ưu đãi Nợ A B 2,7 0,705 7,02 7,78 8,19 0,6 1,8 4,68 2,115 5,5 Đồ thị xác định điểm bàng quan Điểm bàng quan Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 19 2.2.3.1. Phƣơng pháp đại số • Tính EPS theo EBIT cho mỗi phương án tài trợ • Cho EPS của các cặp phương án bằng nhau => giải phương trình tìm EBIT cho từng cặp phương án • Với EBIT tìm được => tính EPS – Đây chính là điểm bàng quan TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 37 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 38 (EBITi,j – Ij)(1-t) – PDj NSj Gọi EBITi,j : EBIT bàng quan giữa phương án i, j Ii, Ij : Chi phí lãi vay phương án i, j t : Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp PDi, PDj : Cổ tức cổ phiếu ưu đãi phương án i, j NSi, NSj : Số lượng cổ phiếu thường phương án i, j = (EBITi,j – Ii)(1-t) – PDi NSi II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 20 2.3. Ý nghĩa và độ lớn đòn bẩy tài chính 2.3.1. Ý nghĩa - Độ lớn đòn bẩy tài chính phản ảnh tỷ lệ tăng EPS khi EBIT tăng 1% (trong điều kiện các yếu tố khác không đổi) VD 2.3. Với số liệu và phương án tài trợ vốn đã được chọn ở VD 2.2. Hãy khảo sát EPS khi EBIT đạt 2.160.000 USD và 3.240.000 USD TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 39 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH BẢNG TÍNH EPS với các mức EBIT khác nhau TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 40 % thay đổi EPS 10,296 6,084 8,19 EPS Số lượng CP thường Lợi nhuận ròng của CPT PD Lợi nhuận sau thuế Thuế TNDN (22%) Lợi nhuận trước thuế Lãi vay 3.240.000 2.160.000 2.700.000 EBIT Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 21 TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 41 Độ bẩy tài chính % thay đổi của EPS 2.3.2. Độ lớn đòn bẩy tài chính - Độ bẩy tài chính là chỉ tiêu định lượng dùng để đo lường mức độ biến động của EPS khi EBIT thay đổi. % thay đổi của EBIT = II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 42 DFLEBIT EBIT = EBIT – I - PD(1-t)-1 VD2.4. Với số liệu ở VD 2.2, hãy xác định DFL DFLQ Q(P – V) - F = Q(P-V) - F – I - PD(1-t)-1 Gọi: DFL : Độ lớn đòn bẩy tài chính I. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 22 * Mối quan hệ giữa độ lớn đòn bẩy tài chính và rủi ro tài chính - Rủi ro tài chính: biến động EPS kết hợp với rủi ro mất khả năng chi trả phát sinh do công ty sử dụng đòn bẩy tài chính. - Khi gia tăng tỷ trọng nguồn tài trợ có chi phí cố định trong cơ cấu nguồn vốn -> dòng tiền tệ cố định chi ra để trả lãi hoặc cổ tức cũng gia tăng => xác suất mất khả năng chi trả tăng TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 43 II. ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH 3.1. Khái niệm 3.2. Ý nghĩa và độ lớn của đòn bẩy tổng hợp 3.2.1. Ý nghĩa 3.2.2. Độ lớn TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 44 III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 23 3.1. Khái niệm - Đòn bẩy tài chính sử dụng kết hợp với đòn bẩy hoạt động -> đòn bẩy tổng hợp - Đòn bẩy tổng hợp phản ánh mức độ sử dụng kết hợp chi phí hoạt động cố định và chi phí tài trợ vốn cố định TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 45 III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP 3.2. Ý nghĩa và độ lớn đòn bẩy tổng hợp 3.2.1. Ý nghĩa - Đòn bẩy tổng hợp phản ánh mức độ tác động đến EPS khi số lượng sản phẩm tiêu thụ thay đổi • Số lượng sản phẩm tiêu thụ thay đổi làm thay đổi EBIT • EBIT thay đổi làm thay đổi EPS - Đòn bẩy tổng hợp phản ảnh tỷ lệ tăng EPS khi doanh thu hoặc sản lượng tăng 1% (trong điều kiện các yếu tố khác không đổi) TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 46 III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 24 3.2.2. Độ lớn đòn bẩy tổng hợp - Độ bẩy tổng hợp (DTL) là phần trăm thay đổi của EPS trên phần trăm thay đổi của sản lượng (hoặc doanh thu) Gọi DTL : Độ lớn đòn bẩy tổng hợp DTL = DOL * DFL TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 47 Độ bẩy tổng hợp % thay đổi của EPS = % thay đổi của sản lƣợng III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 48 DTLQ Q(P – V) = Q(P-V) - F – I - PD(1-t)-1 DTLS EBIT + F = EBIT – I - PD(1-t)-1 III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP Bài giảng môn TCDN ThS. Nguyễn Thị Kim Anh 25 VD 3.1. Hai công ty A, B có số liệu Đvt: 1.000 đồng TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 49 Chỉ tiêu Cty A Cty B Tổng định phí 50.000 30.000 Biến phí/sp 40 50 Giá bán/sp 90 90 Nợ 58.000 50.000 Vốn CPUĐ 12.000 15.000 Vốn chủ SH 30.000 35.000 III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP TCDN - C.4 - Hệ thống đòn bẩy 50 - Thuế thu nhập doanh nghiệp có thuế suất 20% - Nợ vay có lãi suất 12% - Giá thị trường của cổ phiếu thường 10.000 đồng/cổ phiếu - Mức chi trả cổ tức ưu đãi 10% Y/c: 1. Xác định DOL, DFL , EPS tại mức tiêu thụ 20.000sp. 2. Khi sản lượng tăng 30%, EPS đạt được là bao nhiêu III. ĐÒN BẨY TỔNG HỢP
File đính kèm:
- bai_giang_tai_chinh_doanh_nghiep_chuong_4_he_thong_don_bay_n.pdf