Bài giảng Nhập môn về lập trình - Chương 8: Con trỏ (Pointer)

 Chương 8 
 Con trỏ(Pointer) 
 Presenter: 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 1 
 Learning outcomes 
 L.O.6.1 – Khai báo được con trỏ. 
 L.O.6.2 – Truy xuất được dữ liệu qua con trỏ. 
 L.O.6.3 – Giải thích được cách cấp phát bộ nhớ động. 
 L.O.6.4 – Sử dụng được các phép toán trên con trỏ. 
 L.O.6.5 – Sử dụng được con trỏ của con trỏ khác. 
 L.O.6.6 – Dùng được con trỏ với kiểu cấu trúc. 
 L.O.6.7 – Hiểu được sự liên quan giữa con trỏ và mảng. 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 2 
 Kiểu con trỏ(pointer) 
 Định nghĩa 
  Kiểu con trỏ là kiểu biến đặc biệt chỉ dùng để giữ địa chỉ 
 (tham khảo). Dùng dấu * để định nghĩa. 
 Ví dụ: 
  Toán tửtử '&''&' chocho phépphép gágánn địađịa chỉchỉ củacủa mộtmột biến vào con trỏ 
 như sau : 
 = & 
 Ví dụ : 
  Con trỏ biến được dùng lưu giữ địa chỉ các biến và cho 
 phép truy xuất biến một cách gián tiếp. 
  Ứng dụng thường dùng là tham số hàm. 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 3 
 Kiểu con trỏ(pointer) 
 Ví dụ 1 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 4 
 Con trỏ biến cấu trúc 
 Tham số hàm kiểu con trỏ cấu trúc 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 5 
 Pointer và cấp phát động 
 Ý tưởng 
  Kiểu pointer rất thích hợp để quản lý dữ liệu có độ lớn chưa 
 biết trước tại thời điểm lập trình. 
  Ví dụ : 
 double param[100][100]; // cấp phát 10.000 phần tử kiểu double 
 hay 
 double** param; // chỉ cấp phát 1 pointer 
 (double**) (double) 
 (double*) 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 6 
 Pointer và cấp phát động 
 hiện thực 
  Sau khi có con trỏ đến ma trận, để có ma trận thực sự, ta dùng 
 hàm malloc (memory allocation) trong thư viện malloc.lib 
 (#include malloc.h) để sinh ra các vector và phần tử. 
  Ví dụ : 
 • Sinh ra m vector (m chưa biết trước) 
 printf ("Nhap M: "); scanf_s("%d", &m); 
 param = (double**) malloc(m * sizeof(double*)); 
 • Sinh ra n phần tử trong mỗi vector (n chưa biết trước) 
 printf ("Nhap N: "); scanf_s("%d", &n); 
 for (i = 0; i < m; i++) 
 param[i] = (double*) malloc(n * sizeof(double)); 
  Chú ý toán tử sizeof(kiểu) trả về kích thước kiểu cần cấp 
 phát trong bộ nhớ. 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 7 
 Pointer và cấp phát động 
 Ví dụ 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 8 
 Ví dụthêm vềcon trỏ 
  int* pi; // pointer to int 
  char** ppc ; // pointer to pointer to char 
  int* ap[15]; // array of 15 pointers to ints 
  int (*fp)(char*); // pointer to function taking a char* 
 // argument; returns an int 
  int* f(char*); // function taking a char* argument; 
 // returns a pointer to int 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 9 
 Pointers to strings 
 Đúng hay sai ? 
  char *psz; 
 psz = “File not ready”; 
  char *psz = “File not ready”; 
 char pszarray[ ] = “Drive not ready”; 
  char pszarray[16]; 
 pszarray = “Drive not ready”; 
  char *psz; 
 scanf_s(“%s”,psz); 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 10 
 Pointer arithmetic and arrays 
 Ví dụ 1 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 11 
 Pointer arithmetic and arrays 
 Ví dụ 2 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 12 
 Con trỏ và hằng 
 void f1 (char *p) 
 { char s[] = "Gorm"; 
 const char* pc=s ; // con trỏ đến một hằng 
 pc[3]=´g´; // sai: không thể thay đổi nội dung 
 pc=p; // ok: có thể thay đổi địa chỉ 
 char *const cp=s; // hằng con trỏ 
 cp[3]=´a´; // ok: có thể thay đổi nội dung 
 cp=p; // sai: không thể thay đổi địa chỉ 
 const char *const cpc=s; // hằng con trỏ đến một hằng 
 cpc[3]=´a´; // sai: không thể thay đổi nội dung 
 cpc=p ; // sai: lẫn địa chỉ 
 } 
 *const là toán tử khai báo hằng con trỏ (không có toán tử const*). 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 13 
 Phép toán trên pointer 
 Kết quả nhận được là gì? 
  Thường dùng (pointer + integer) 
  Có thể trừ số nguyên vào con trỏ (pointer - integer) 
  Có thể trừ hai con trỏ (pointer - pointer) 
  Có thể so sánh hai con trỏ với nhau (=) 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 14 
 Con trỏ đến hàm 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 15 
 Dãy con trỏ hàm 
 Khái niệm 
  Dãy con trỏ hàm thích hợp với các bài toán xử lý theo sơ 
 đồ chuyển trạng thái. 
 Gọi hàm xuly[0] () 
 00 
 Nhập 
 số N 
 In kết 
 quả 
 Tính 
 toán 01 02 
 Gọi hàm xuly[2] () 
 Gọi hàm xuly[1] () 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 16 
 Dãy con trỏ hàm 
 Ví dụ 
  Sửa lại hàm tinhdiem_tk() để dùng dãy con trỏ hàm. 
  Chương trình dùng dãy con trỏ hàm 
Nhập môn về lập trình (C8) Slide 17