Bài giảng Kinh tế chính trị Mác-Lênin - Chương 7: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng xã hội chủ nghĩa - Trần Thị Phương

 PHẦN THỨ BA
 LÝ LUẬN 
CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN 
 VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
 CHƯƠNG VII
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP
 CÔNG NHÂN VÀ CÁCH MẠNG 
 XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
 NỘI DUNG:
I. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP
 CÔNG NHÂN
II. CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
III. HÌNH THÁI KINH TẾ ­ XÃ HỘI CỘNG
 SẢN CHỦ NGHĨA
 Là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát
triển cùng với quá trình hình thành và phát triển của nền
công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của lực
lượng sản xuất có tính chất xã hội hoá ngày càng cao;
 Là lực lượng sản xuất cơ bản, tiên tiến, trực tiếp hoặc
gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra
của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội;
 Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.
• Về phương thức lao động: trực tiếp hay gián tiếp vận
hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội hoá cao.
• Về địa vị: là những người lao động không có hoặc về
cơ bản không có tư liệu sản xuất, làm thuê cho giai cấp
tư sản và bị nhà tư bản bóc lột giá trị thặng dư.
• Về phương thức lao động: trực tiếp hay gián tiếp vận
hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội hoá cao.
• Về địa vị: giai cấp công nhân cùng nhân dân lao động
từng bước làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu, là
giai cấp lãnh đạo xã hội trong quá trình xây dựng CNXH
và bảo vệ Tổ quốc XHCN.
 Sứ mệnh lịch sử của 1 giai cấp là việc giai
cấp đó xoá bỏ chế độ cũ, đã lỗi thời, không
còn phù hợp với tiến trình của lịch sử để
xây dựng một xã hội mới tiến bộ hơn, tạo
điều kiện phát triển con người, phát triển
xã hội. SMLS đó do địa vị lịch sử khách
quan (đặc biệt là địa vị kinh tế - xã hội) của
giai cấp đó quy định.
 Giai cấp nào làm được điều này được gọi là
có SMLS.
 SùSù chuyÓn biÕn c¸c h×nh th¸ i kinh tÕtÕ x· héi 
 trongtrong lÞch sö
Tr×nh
 HTKTXH Céng s¶n chñ nghÜa
®é g/c c«ng 
 nh©n
k/tÕ HTKTXH T- b¶n chñ nghÜa
x· héi g/c t­ 
 HTKTXH Phong kiÕn s¶n
 g/c phong
 HTKTXH ChiÕm h÷u n« lÖ kiÕn
 HTKTXH Céng s¶n nguyªn thñy g/c chñ n«
 Thêi gian
• Là con đẻ của nền sản xuất đại công nghiệp;
• Có lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của
đại đa số quần chúng nhân dân lao động;
• Có tinh thần cách mạng triệt để nhất;
• Có ý thức tổ chức kỷ luật cao;
• Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế.
 Sự xâm nhập của Chủ nghĩa Mác vào phong
trào công nhân dẫn đến sự hình thành chính đảng
của giai cấp công nhân. ĐCS = CNM + PTCN
 Ở nhiều nước thuộc địa, nửa phụ thuộc Chủ
nghĩa Mác thường kết hợp với phong trào công
nhân và phong trào yêu nước lập nên đảng cộng
sản. ĐCS = CNM + PTCN + PTYN
 II. CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
CM Tư sản Pháp 1789 CM tháng Mười Nga 1917 CM tháng Tám 1945
 a. Quan niệm về cách mạng xã hội chủ nghĩa:
­ Theo nghĩa rộng: Cách mạng XHCN là
quá trình cải biến một cách toàn diện trên tất
cả các lĩnh vực của đời sống xã hội từ kinh
tế, chính trị, văn hoá, tư tưởngđể xây dựng
thành công CNXH và cuối cùng là CNCS.
CMXHCN = giành chính quyền + cải tạo xã 
hội cũ và xây dựng xã hội mới.
 b. Nguyên nhân của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
 + Mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất mang tính
chất xã hội hoá cao với quan hệ sản xuất dựa
trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa
về tư liệu sản xuất.
 + Mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân với giai
cấp tư sản.
a. Mục tiêu của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
b. Động lực của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
-Giai cấp công nhân là động lực chủ yếu và là lực
lượng lãnh đạo cách mạng.
Sự lãnh đạo của giai cấp công nhân là yếu tố quyết
định hàng đầu đảm bảo cho thắng lợi của cách mạng.
-Giai cấp nông dân là động lực quan trọgn đối với sự
hiện thực hoá vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân
và là một đảm bảo cho thắng lợi của cách mạng.
- Đội ngũ trí thức là những người có vị trí quan trọng
trong cách mạng XHCN.
c. Nội dung của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
c. Nội dung của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
c. Nội dung của cách mạng xã hội chủ nghĩa:
 Liên minh công – nông là 
 điều kiện đảm bảo thắng lợi 
 của cách mạng vô sản.
 Để thực hiện thành công 
 mục tiêu chung do giai cấp 
 công nhân lãnh đạo.
 Là nguyên tắc cao nhất của 
C«ng chuyên chính vô sản.
nh©n Là nhu cầu giữ vững vai trò 
 lãnh đạo của giai cấp công 
 nhân, nhu cầu tự giải phóng 
 của giai cấp nông dân và nhu 
 cầu phát triển của tầng lớp trí 
 thức.
 Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ
nghĩa: Là chế độ xã hội phát triển cao nhất, có
quan hệ sản xuất dựa trên sở hữu công cộng
về tư liệu sản xuất, thích ứng với lực lượng sản
xuất ngày càng phát triển, tạo thành cơ sở hạ
tầng có trình độ cao hơn so với cở sở hạ tầng
của CNTB, có kiến trúc thượng tầng tương ứng
thực sự là của nhân dân với trình độ xã hội hoá
ngày càng cao.
Khái niệm: Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là thời kỳ
cải biến cách mạng sâu sắc toàn bộ các lĩnh vực đời sống
xã hội, bắt đầu từ khi giai cấp công nhân và nhân dân lao
động giành được chính quyền Nhà nước cho đến khi tạo
ra được những cơ sở của chủ nghĩa xã hội trên các lĩnh
vực đời sống xã hội.
 Đặc điểm nổi bật của thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội là những nhân tố
của xã hội mới và tàn tích của xã hội
cũ tồn tại đan xen lẫn nhau, đấu tranh
với nhau trên mọi lĩnh vực của đời
sống chính trị, văn hoá, xã hội, tư
tưởng, tập quán của xã hội.
 Nội dung: Đấu tranh về Kinh tế,
Chính trị - xã hội, văn hóa tư tưởng
Xã hội xã hội chủ nghĩa là
một xã hội thay thế xã hội tư
bản chủ nghĩa, một xã hội
có đặc điểm là chế độ công
hữu về tư liệu sản xuất chủ
yếu; không có tình trạng
người áp bức bóc lột người;
nền sản xuất được kế hoạch
hoá trên phạm vi toàn xã
hội; là giai đoạn đầu của
hình thái kinh tế - xã hội
cộng sản chủ nghĩa.