Bài giảng Bố cục cơ bản trong nhiếp ảnh

nhieáp aœnh
Boá cuïc cô baœn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
trong
Boá cuïc laø 1 trong nhöõng noäi dung quan troïng ñeå laøm neân 1 böùc aûnh toát. 
Neáu nhö veõ tranh laø hoaï syõ ñöa daàn vaøo khung toan traéng nhöõng neùt coï 
ñeå taïo ra noäi dung vaø boá cuïc cuûa noù thì trong nhieáp aûnh, ngöôøi ta laøm 
coâng vieäc ngöôïc laïi. Trong boá cuïc aûnh, coù caùc chuaån möïc ñeå baïn döïa 
vaøo, nhöng ñeå caùc taám aûnh coù hoàn, thu huùt vaø traùnh nhaøm chaùn raát caàn 
tôùi söï vaän duïng linh hoaït.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Có 2 dạng bố cục
Bố cục tạo hình: 
Là sắp xếp, tổ chức các thành phần đối tượng theo các nguyên tắc 
nhằm tạo ra 1 sản phẩm đẹp, hợp lý, hoặc chuyển tải được ý đồ, 
mong muốn của tác giả. Đối với nhiếp ảnh thì còn là vận dụng 
thêm các yếu tố kỹ thuật nhằm can thiệp vào bố cục (ví dụ: 
DOF), loại bố cục này được áp dụng cho các ảnh có setup, (ví dụ: 
ảnh tĩnh vật) hoặc dùng làm nguyên lý để nhận dạng các khung 
cảnh có sẵn để đưa vào ống kính.
Bố cục khung hình: 
Là bố trí, dịch chuyển khung hình sao cho bức ảnh có bố cục đẹp 
nhất theo các nguyên tắc tỉ lệ. Dạng bố cục này được áp dụng 
trong trường hợp cắt cảnh, frame hình, ngắm nghía trước khi 
chụp :) và crop hình sau khi chụp.
Boá cuïc
trong nhieáp aœnh
1
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
1.Không bao giờ đặt chủ đề vào giữa tâm bức ảnh.
2.Mọi bức ảnh chỉ có một và một điểm mạnh duy nhất.
3.Đường cong chữ S là một trong những thủ pháp bố 
cục được ưa chuộng nhất.
4.Luôn luôn dẫn ánh mắt của người xem đi vào bên 
trong hình ảnh. 
5.Đường chân trời không bao giờ cắt ngang chính giữa. 
mà luôn nằm ở một phần ba phía trên hoặc phía dưới.
5 boá cuïc
cô baœn
trong nhieáp aœnh
2
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
1. Không bao giờ đặt chủ đề vào giữa tâm bức ảnh.
3
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 4
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
2. Mọi bức ảnh chỉ có một và một điểm mạnh duy nhất.
5
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 6
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
3. Đường cong chữ S là một trong những thủ pháp bố cục được ưa chuộng nhất.
7
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 8
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
4. Luôn luôn dẫn ánh mắt của người xem đi vào bên trong hình ảnh. 
9
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 10
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
5.Đường chân trời không bao giờ cắt ngang chính giữa. mà luôn nằm ở 
một phần ba phía trên hoặc phía dưới.
11
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 12
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Tuy vậy, các quy tắc, định 
luật... chỉ giúp cho chúng 
ta chụp được tấm ảnh hài 
hoà, đúng sáng... chứ 
không phải là tất cả để 
cho ta một bức ảnh đẹp, 
độc đáo... Nhiều nhà nhiếp 
ảnh ủng hộ cho sự sáng 
tạo, họ ví von những quy 
tắc, định luật... giống như 
cái xe để tập đi. Khi chúng 
ta biết đi rồi mà lúc nào 
cũng khư khư bám vào nó 
thì chẳng khác nào người 
chưa biết đi vậy. 
13
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
1. Đường mạnh, điểm mạnh.
2. Vùng tựa.
3. Đường nét, hình dạng.
4. Hướng nhìn – hướng chuyển động.
5. Chiều sâu không gian ảnh.
6. Sự tương phản.
7. Khung viền.
14
Caùc yeáu toá
cuœa boá cuïc
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- 4 đường mạnh và 4 điểm mạnh
- Khung ảnh được chia thành 9 phần bằng nhau với hai cặp đường 
thẳng ngang và dọc cắt khung hình với khoảng cách đều. 
15
Nguyeân taéc 1/31. Ñöôøng maïnh - ñieåm maïnh
Đường mạnh nằm ngang Đường mạnh thẳng đứng Các điểm mạnh
Đường chân trời
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 16
Ñöôøng thaúng ñöùng
Khi bạn đặt chủ thể của bạn nơi các đường kẻ giao nhau thì tạo điểm nhấn mạnh cho chủ 
thể hơn là đặt tại trung tâm của ảnh
1. Ñöôøng maïnh - ñieåm maïnh
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 17
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 18
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 19
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 20
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 21
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 22
1. Ñöôøng maïnh - ñieåm maïnh Ñöôøng cheùo
Xuất phát từ 1 góc của bức ảnh đến điểm chia 1/3 của cạnh đối diện.
Hoặc xuất phát từ điểm 1/3 của cạnh này đến điểm 1/3 của cạnh kia.
Đường chéo mạnh
Đường mạnh
Điểm mạnh
Vùng không gian ưu tiên
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 23
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 24
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 25
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 26
1.Ñöôøng maïnh - ñieåm maïnh Ñöôøng cong
Điểm mạnh được hình thành bởi giao điểm của đường cong, đường chéo đó với 2 đường 
mạnh thẳng đứng.
Đường cong mạnh
Đường mạnh
Điểm mạnh
Vùng không gian ưu tiên
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 27
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 28
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 29
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 30
Trên khuôn hình nên có điểm chặn ánh mắt người nhìn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Một vùng mạnh được hình thành bởi một đường mạnh và 2 điểm mạnh.
31
2. Vuøng maïnh - vuøng töïa Vuøng maïnh
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Vùng tựa là vùng nằm tại 4 góc của không gian ảnh, nếu ứng dụng vùng tựa 
thì bố cục ảnh sẽ vững vàng hơn.
Vùng tựa còn rất hiệu quả khi dùng để “gói” không gian khi hậu cảnh quá 
tống trải, dư thừa (bằng tiền cảnh hoặc “đè đậm” các góc ảnh).
32
2. Vuøng maïnh - vuøng töïa Vuøng töïa
Vùng tựa Đường mạnh nằm ngang
Đường mạnh thẳng đứng
Vùng tựa
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 33
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Nếu chụp chân dung cả người hoặc 2/3 người, ta nên đặt khuôn mặt(đầu) vào điểm 
mạnh hay đường mạnh phía bên trên.
Với chân dung nửa người, ta nên đặt 1 hay 2 con mắt của người mẫu nằm trên đường 
mạnh phía bên trên, tốt hơn hết là đặt 1 con mắt của người mẫu vào đúng điểm mạnh.
Cần lưu ý đến hướng nhìn của người mẫu: Hướng nhìn phải có không gian rộng hơn 
phần còn lại.
34
2. Vuøng maïnh - vuøng töïa ÖÙng duïng vaøo aœnh chaân dung
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Đường nằm ngang: Tạo cảm giác bình an, êm đềm, thanh thản.
Đường đứng: Tạo cảm giác sôi nổi, trang nghiêm, cao quý.
Đường chéo: Tạo cảm giác mạnh mẽ, vươn lên.
Đường cong: Tạo cảm giác mềm mại, gợi cảm.
Đường đồng qui: Khi muốn tập trung vào một điểm trong khuôn hình.
Đường zic-zắc: Tạo cảm giác đa chiều, khó khăn đôi khi còn là sự nhí nhảnh, vui nhộn.
Đường viễn cảnh: Tạo cảm giác xa xăm, hồi tưởng, xao xuyến.
Đường hỗn hợp: Thể hiện sự bề bộn, rắc rối, đa dạng.
35
3. Ñöôøng neùt - hình daïng Ñöôøng neùt
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 36
Trang nghiêm với đường dọc Phẳng lặng với đường ngang Sống động với đường chéo
Đường thẳng đứng diễn 
tả sự cứng rắn
Đường cong diễn tả sự rung cảm Đường gấp diễn tả dự sống động
và hỗn loạn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 37
Đường thẳng đứng:
Tạo cảm giác sôi nổi, trang nghiêm, cao quý.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 38
Đường nằm ngang:
Tạo cảm giác bình an, êm đềm, thanh thản.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 39
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 40
Đường chéo:
Tạo cảm giác mạnh mẽ, vươn lên.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 41
Đường cong:
Tạo cảm giác mềm mại, gợi cảm.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 42
Đường đồng qui:
Khi muốn tập trung vào một điểm trong khuôn hình.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 43
Đường viễn cảnh:
Tạo cảm giác xa xăm, hồi tưởng, xao xuyến.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 44
Đường viễn cảnh:
Thể hiện sự bề bộn, rắc rối, đa dạng.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Bố cục hình tam giác - Bố cục hình chữ L, Z, S
45
Hình daïng3. Ñöôøng neùt - hình daïng
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 46
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 47
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Một tấm ảnh cần phải tạo cảm giác đa dạng phương và hướng
48
4. Höôùng nhìn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 49
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 50
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Một tấm ảnh cần có các không gian tiền ảnh, trung cảnh và hậu cảnh.
- Vận dụng các hiệu ứng viễn cảnh, phản chiếu, sương mù để tạo chiều sâu.
51
5. Chieàu saâu khoâng gian aœnh
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 52
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 53
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Tương phản đường nét.
Tương phản hình dạng.
Tương phản về kích thước.
Tương phản màu sắc.
Tương phản về ánh sáng.
Tương phản cảm xúc.
Tương phản tĩnh - động tĩnh.
54
6. Söï töông phaœn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 55
6. Söï töông phaœn Töông phaœn ñöôøng neùt
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 56
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà hình daïng
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 57
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà kích thöôùc
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 58
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà maøu saéc
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 59
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà aùnh saùng
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 60
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà caœm xuùc
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 61
6. Söï töông phaœn Töông phaœn veà tónh vaø ñoäng
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 62
7. Khung vieàn
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 63
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Nhöõng ñieàu caàn löu yù 
64
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 65
- Muốn nói trời rộng mênh mông, đặt đường chân trời vào 1/3 dưới.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 66
- Muốn nói đất hoặc nước mênh mông, đặt đường chân trời ở 1/3 trên.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 67
Muốn nói lên sự cao vút, nên dùng bố cục đứng. 
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 68
Muốn nói lên sự rộng bao la bát ngát nên dùng bố cục nằm.
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Nên cho khoảng trống nhiều hơn ở phía trước của hướng 
người hay vật di chuyển tới. Điều này cũng áp dụng cho 
hướng nhìn của người nếu chụp ảnh bán thân hay chân 
dung nhìn ngang của người.
- Tuy nhiên nếu muốn nói hướng đến đích sau khoảng 
đường dài đã qua, có thể áp dụng ngược lại điều ghi ở trên.
69
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Ở trên chúng ta có đề cập đến điểm mạnh để đặt chủ đề là 
1/3 của khung ảnh. Nhưng muốn nói lên sự tôn nghiêm tối 
thượng (ảnh Chúa, tượng Phật, Tổng thống nói chuyện với 
dân, mục sư đang giảng đạo hay hoà thượng đang thuyết 
pháp) chủ đề cần đặt vào giữa ảnh.
- Nếu lỡ sơ xuất hoặc hoàn cảnh không cho phép nguời 
chụp ảnh bố cục theo ý muốn ta có thể cứu vớt ảnh bằng 
cách cắt xén lại ảnh đã chụp bằng bố cục lần thứ hai.
70
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
Chịu khó đi xem và ngắm những bức ảnh đoạt giải để nắm bắt 
hồn ảnh đó.
Những tấm ảnh đó đã sử dụng phương pháp bố cục nào đã học.
Tìm giải pháp để thể hiện tấm ảnh cho tốt hơn.
Phải suy nghĩ và tư duy về nội dung mà mình muốn thể hiện, 
những câu chuyện mình định kể qua ảnh.
71
Caœm nhaän
vaø chuïp thaät nhieàu
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 72
Khuoân hình
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp phần 
đầu nhân vật đỉnh đầu 
nhân vật
- Vị trí hình ảnh từ 
phần ngực đến đỉnh 
đầu nhân vật
aœnh caän caœnh
73
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp từ thắt 
lưng đến đỉnh đầu 
nhân vật
- Người chụp ảnh phải 
đặt Camera ngang 
tầm với cái đỉnh phần 
mũi của nhân vật
aœnh baùn chaân dung
(Head-and-Shoulders Position)
74
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp vị trí dưới 
thắt lưng và trên đầu gối 
cho đến phần đầu
- Người chụp ảnh phải 
đặt Camera ngang tầm 
giữa vai và thắt lưng
aœnh 3/4
(Three-Quarter-Length)
75
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp toàn bộ 
nhân vật
- Người chụp ảnh phải 
đặt Camera ngang phải 
được đặt ngang thắt lưng 
nhân vật
aœnh toaøn thaân
(Full-Length Position)
76
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn 77
Vò trí goùc maùy
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp phẩn đầu 
của nhân vật.
- Trong đó một bên mặt 
của chủ đề được thấy 
nhiều hơn phía bên kia, 
tuy nhiên ta vẫn thấy 
được một phần tai nhân 
vật.
aœnh Seven -
Eighths View (7/8)
78
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Là ảnh chụp phẩn đầu 
của nhân vật.
- Góc máy chếch đi cho 
đến khi không còn nhìn 
thấy phần tai nhân vật
aœnh Three -
Quarters View (3/4)
79
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
- Tại góc chụp này, ta chỉ 
thấy một bên của mặt.
- Góc máy chếch đi cho 
đến khi chỉ thấy một bên 
mặt nhân vật.
aœnh Profile View
80
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
1. Học viên chia thành nhóm, mỗi nhóm 3 người (tự chọn)
2. Mỗi nhóm chụp theo thể loại bố cục như sau:
 - Đường mạnh, điểm mạnh.
 - Vùng tựa.
 - Đường nét, hình dạng.
 - Hướng nhìn – hướng chuyển động.
 - Chiều sâu không gian ảnh.
 - Sự tương phản.
 - Khung viền.
(Học viên chụp nhiều thể loại bố cục và sau đó chọn một số ảnh 
đẹp để trình bày)
3. Có thể chụp các thể loại như chân dung, phong cảnh, sinh 
hoạt đời thường
4. Nhóm tự tổ chức chụp vào ngày cuối tuần.
5. Có thể dùng máy ảnh, điện thoại di động để chụp.
6. Nhóm sẽ thuyết trình về ảnh chụp và được chấm điểm, điểm 
bao gồm ảnh chụp và kỹ năng thuyết trình. 
Yeâu caàu thöïc haønh
81
Boá cuïc cô baœn trong nhieáp aœnh
www.kent.edu.vn
the end.
82