Về từ Hán Việt trong sách giáo khoa Tiếng Việt bậc Tiểu học

1. Đặt vấn đề

Chương trình tiểu học hiện hành ở nước ta được thực hiện thống nhất trên toàn quốc từ năm

học 2002 - 2003. Học sinh cả nước cùng học | một bộ sách giáo khoa. Trong số các môn học được qui định trong chương trình tiểu học, môn Tiếng Việt chiếm thời lượng nhiều nhất (40.7% so với tổng thời lượng của chương trình bậc học).

Trong quá trình thực hiện đề tài luận án Đặc điểm ngôn ngữ học của các đơn vị ngôn ngữ trong sách giáo khoa bậc tiểu học ở Việt Nam, chúng tôi đã nghiên cứu bộ sách giáo khoa Tiếng Việt bậc tiểu học và nhận thấy về góc độ nguồn gốc, ngoài từ thuần Việt, sách giáo khoa Tiếng Việt bậc tiểu học còn đưa vào một số từ vay

mượn gốc châu u và từ Hán Việt; trong đó, số | lượng từ Hán Việt chiếm tỉ lệ nhiều hơn so với

từ gốc châu u. Điều này cũng dễ hiểu, bởi tiếng | Việt đã trải qua quá trình tiếp xúc với tiếng Hán | từ rất lâu đời, thông qua nhiều con đường và | bao gồm nhiều giai đoạn khác nhau. Có thể chia

quá trình tiếp xúc Hán - Việt thành hai giai đoạn

lớn: một là giai đoạn từ đầu công nguyên đến | đầu đời Đường (đầu thế kỉ VIII); hai là giai đoạn | từ đời Đường (thế kỉ VIII - thế kỉ X) trở về sau.

Hai lần tiếp xúc lớn này cung cấp cho từ vựng tiếng Việt hai nguồn từ gốc Hán mà như trước | nay ta vẫn quen gọi là từ Hán cổ và từ Hán Việt.