Thực trạng triển khai hoạt động công tác xã hội tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu, tỉnh Bến Tre, giai đoạn 2016-2019
Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng triển khai hoạt động công tác xã hội (CTXH) tại bệnh viện
Nguyễn Đình Chiểu, tỉnh Bến Tre, giai đoạn 2016 – 2019.
Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu được thực hiện thông qua việc sử dụng tài liệu
thứ cấp: các văn bản, báo cáo, sổ sách, quy định liên quan đến triển khai hoạt động CTXH tại bệnh viện
Nguyễn Đình Chiểu từ tháng 4/2016 đến tháng 3/2019.
Kết quả: Bệnh viện đã triển khai cả 07 hoạt động theo Thông tư 43 của Bộ Y tế. Tuy nhiên, kết quả
ghi nhận có 03 hoạt động rất thiết thực và được sự ủng hộ rất nhiều từ các đối tượng có liên quan
gồm: hoạt động tư vấn giải quyết các vấn đề về CTXH cho người bệnh/người nhà người bệnh trong
quá trình khám chữa bệnh; hoạt động vận động, tiếp nhận tài trợ; hoạt động tổ chức các hoạt động từ
thiện, CTXH của bệnh viện tại cộng đồng. Hoạt động thông tin, truyền thông phổ biến giáo dục pháp
luật và hoạt động đào tạo, bồi dưỡng là 02 hoạt động mặc dù bệnh viện có triển khai nhưng kết quả
còn rất nhiều hạn chế.
Kết luận: Nghiên cứu cho thấy cần bổ sung thêm nhân lực có trình độ chuyên môn cần thiết như tâm lý
học, báo chí và CTXH. Ngoài ra, cần tạo điều kiện thuận lợi nhất để nhân viên y tế được cập nhật kiến
thức về CTXH, về y học, tổ chức tập huấn và triển khai Thông tư 43 đến toàn thể tổ chức, cá nhân có
liên quan.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tóm tắt nội dung tài liệu: Thực trạng triển khai hoạt động công tác xã hội tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu, tỉnh Bến Tre, giai đoạn 2016-2019
viện và về chính sách, quyền lợi của NB trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế là chưa đáng kể. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng Hoạt động CTXH được bệnh viện triển khai Đơn vị tính Kết quả thực hiện 4/2016 – 3/2017 (Giai đoạn 1) 4/2017 – 3/2018 (Giai đoạn 2) 4/2018 – 3/2019 (Giai đoạn 3) Đăng bài về hoạt động CTXH qua trang Facebook của Phòng CTXH, bệnh viện Số bài Chưa có 16 15 Tiếp nhận, phản hồi thông tin phản ảnh qua đường dây nóng của Bộ Y tế và phản ánh trực tiếp từ NB/NNNB Số lần Chưa thực hiện 21 39 Hoạt động truyền thông: Truyền thông về các hoạt động, dịch vụ CTXH tại bệnh viện (qua tivi /trực tiếp với NB) Số bài Chưa thực hiện 03 03 Truyền thông về chính sách, quyền lợi của NB trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế Số bài 00 00 02 Phối hợp triển khai góc truyền thông tại các Khoa, Phòng trong bệnh viện Số điểm 30 29 29 Hoạt động CTXH được bệnh viện triển khai Đơn vị tính Kết quả thực hiện 4/2016 – 3/2017 (Giai đoạn 1) 4/2017 – 3/2018 (Giai đoạn 2) 4/2018 – 3/2019 (Giai đoạn 3) Phối hợp Trường ĐH Lao động xã hội TPHCM bồi dưỡng nghiệp vụ CTXH cho NVYT của bệnh viện và tuyến huyện. Số lần 01 00 00 - Học viên tham dự Số học viên 42 00 00 43 Tạp chí Khoa học Nghiên cứu Sức khỏe và Phát triển (Tập 04, Số 01-2020) Journal of Health and Development Studies (Vol.04, No.01-2020) Hoạt động CTXH được bệnh viện triển khai Đơn vị tính Kết quả thực hiện 4/2016 – 3/2017 (Giai đoạn 1) 4/2017 – 3/2018 (Giai đoạn 2) 4/2018 – 3/2019 (Giai đoạn 3) Tập huấn kiến thức CTXH cho đội tình nguyện viên để triển khai Đội “tiếp sức người bệnh” Số lần 03 00 00 Đường Thị Trúc và cộng sự Kết quả cho thấy, phòng CTXH chỉ triển khai duy nhất ở giai đoạn 1 với 01 lớp thực hành nghề CTXH cho 42 NVYT tuyến huyện và 03 lớp tập huấn kiến thức CTXH cho đội ngũ tiếp sức NB. Riêng từ tháng 4/2017 - 3/2019 hoạt động đào tạo, bồi dưỡng hoàn toàn chưa được triển khai thực hiện. BÀN LUẬN Hoạt động tư vấn giải quyết các vấn đề về CTXH cho NB/NNNB trong quá trình khám chữa bệnh Trong 04 nội dung trợ giúp NB về thủ tục hành chính; tâm lý; vật chất, tài chính; chăm sóc trong điều trị và ra viện thì số lượt trợ giúp về thủ tục hành chính chiếm tỷ lệ cao nhất là 48,5% so với các nội dung trợ giúp còn lại. Hoạt động trợ giúp chăm sóc trong điều trị và ra viện có số lượt trợ giúp từ 2016 - 2019 chiếm tỷ lệ ít nhất là 3,4%. Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu đã có sự phối hợp rất tốt với địa phương nơi NB cư trú, tổ chức, cá nhân có liên quan để hỗ trợ các vấn đề mà NB sẽ gặp khó khăn sau khi xuất viện. Với 24 trường hợp được các cơ quan và địa phương xem xét cho NB hưởng chế độ chính sách như cấp sổ hộ nghèo, cấp thẻ bảo hiểm y tế hộ nghèo vv đã nói lên được sự trợ giúp của bệnh viện rất có giá trị về lâu dài cho NB sau này. Và 182 trường hợp NB trốn viện trong vòng 3 năm từ 2016 – 2019 là một con số không nhỏ, điều này đã làm cho khoa điều trị gặp khó khăn khi hoàn tất hồ sơ bệnh án. Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu bước đầu đã triển khai được một số nội dung cơ bản về hoạt động tư vấn, hỗ trợ theo quy định tại Thông tư 43. Tuy nhiên, Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu chưa triển khai được hoạt động hỗ trợ dịch vụ tiện ích tin nhắn tái khám qua điện thoại như Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM đã có. Theo nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Hải Liên (2017), tại bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM dịch vụ nhắn tin hẹn lịch khám đi vào hoạt động, qua trải nghiệm dịch vụ nhiều NB cho biết khá hài lòng bởi sự đơn giản và tiện lợi của nó. Ngoài ra, hệ thống tin nhắn còn có chức năng nhắc ngày tái khám hay thăm hỏi sức khỏe sau khi NB xuất viện. Điều này thể hiện sự quan tâm đến NB, mong muốn được chăm sóc NB liên tục, kể cả khi NB đã được xuất viện (4). Hơn nữa, Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu chưa triển khai được dịch vụ trả hồ sơ, xét nghiệm tận nhà như Bệnh viện Chợ Rẫy đã được triển khai, dịch vụ này rất hay và rất tiện lợi cho NB. Hoạt động vận động, tiếp nhận tài trợ Đây là hoạt động được bệnh viện triển khai có nhiều thuận lợi và kết quả ghi nhận nhận từ năm 2016 – 2019 có 3.212 lượt trợ giúp NB với tổng số tiền là 2.050.397.827 đồng. Phòng CTXH triển khai hoạt động vận động, tiếp nhận tài trợ luôn tuân thủ theo quy trình tiếp nhận tài trợ và hỗ trợ NB được bệnh viện phê 44 Tạp chí Khoa học Nghiên cứu Sức khỏe và Phát triển (Tập 04, Số 01-2020) Journal of Health and Development Studies (Vol.04, No.01-2020) Đường Thị Trúc và cộng sự duyệt từ tháng 9/2016. Vận động, tiếp nhận tài trợ từ nhà hảo tâm chủ yếu là tiền mặt nhằm hỗ trợ trực tiếp cho NB để đóng viện phí và chi phí sinh hoạt trong thời gian điều trị tại bệnh viện. Ngoài ra, các nhà hảo tâm còn có nguyện vọng đóng góp vào nguồn quỹ từ thiện của bệnh viện để hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn không có kinh phí điều trị. Hơn nữa, gạo là nguồn tài trợ thiết yếu mà nhà háo tâm đóng góp hàng tháng để giúp đỡ NB nghèo sau khi xuất viện. Thực tế, gạo cũng là hiện vật được khoa Dinh dưỡng tiếp nhận hàng tháng từ nhà hảo tâm để nấu cháo từ thiện và cấp phát lại cho NB nghèo. Bên cạnh đó, nguồn nguyên liệu như thực phẩm tươi sống, gia vị nấu ăn và kinh phí do nhà hảo tâm tài trợ sẽ được khoa Dinh dưỡng sử dụng để nấu ăn đúng quy trình theo chế độ bệnh lý do bác sĩ chỉ định, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cung cấp miễn phí cho NB nghèo có hoàn cảnh khó khăn theo danh sách đề xuất từ các khoa và được phòng CTXH cập nhật, xem xét và thông qua Ban giám đốc. Hiện tại, bệnh viện có nguồn vận động chủ yếu là kinh phí để hỗ trợ viện phí và suất ăn cho NB, chưa mở rộng vận động trang thiết bị, dụng cụ y khoa để phục vụ miễn phí cho NB như Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa đã vận động được 185 mặt hàng vật tư thiết bị và 4.149 mặt hàng hành chính quản trị với số tiền là 423.414.000 đồng (5). Hoặc tại Bệnh viện Nhi Trung ương (2014), phòng CTXH của bệnh viện đã vận động được một số trang thiết bị y tế như kim tiêm điện, máy khí dung vv trị giá hơn 3 tỷ đồng (4, 6). Đây là nội dung vận động mà Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu hoàn toàn chưa thực hiện được. Thứ ba, hoạt động tổ chức các hoạt động từ thiện, CTXH tại bệnh viện và cộng đồng Hoạt động này đã được phòng CTXH triển khai từ năm 2016 – 2019 thông qua các hoạt động: Khám bệnh về nguồn; kỷ niệm ngày CTXH Việt Nam; “Phiên chợ 0 đồng”; “Phiên chợ Tết” dành cho NB nghèo nhất là NB không thể về nhà ăn Tết cùng gia đình cũng có được niềm vui, an ủi khi tham gia “phiên chợ” tại bệnh viện. Các hoạt động trên nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của các nhà hảo tâm, NVYT và sự động viên, khích lệ của lãnh đạo ngành y tế tỉnh nhà. Ngoài ra, hoạt động khám bệnh về nguồn còn được sự ủng hộ của đội ngũ y bác sĩ; cơ quan địa phương nơi đoàn đến khám chữa bệnh miễn phí. Theo kết quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Hải Liên (2017) trong hai năm 2016 - 2017, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM đã có hơn 30 chương trình khám khám bệnh nhân đạo, phát thuốc miễn phí được triển khai với kinh phí hơn 2 tỷ đồng, xây dựng được 04 căn nhà tình nghĩa cho các gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn với tổng kinh phí hơn 200 triệu đồng (4) thì Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu cũng ghi nhận được kết quả trong 3 năm, đã có 25 chuyến khám bệnh về nguồn đã giúp đỡ được 11.272 lượt người dân tại một số địa phương với kinh phí do các nhà hảo tâm đóng góp và tài trợ là 3.005.000 đồng; hoạt động kỷ niệm ngày CTXH được tổ chức định kỳ trong 3 năm đã trợ giúp tặng quà cho 172 lượt NB có hoàn cảnh khó khăn với tổng chi phí tổ chức 143.941.900 đồng; riêng hoạt động “Phiên chợ 0 đồng” và “Phiên chợ tết” Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu mới triển khai năm 2018-2019 đã trợ giúp quà tặng cho 620 lượt NB với kinh phí tổ chức 301.800.000 đồng. Như vậy, so với hoạt động CTXH tại cộng đồng của Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, đây là hoat động được bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu, một bệnh viện tuyến tỉnh triển khai khá tốt do có sự ủng hộ từ rất nhiều tổ chức và cá nhân có liên quan. 45 Tạp chí Khoa học Nghiên cứu Sức khỏe và Phát triển (Tập 04, Số 01-2020) Journal of Health and Development Studies (Vol.04, No.01-2020) Hoạt động thông tin, truyền thông phổ biến giáo dục pháp luật Kết quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Hải Liên (2017) tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM trong 02 năm 2016 – 2017, đã có xấp xỉ 3.500 bài viết được đăng trên các báo, có hơn 100 chương trình truyền hình được phát sóng, trang fanpage của bệnh viện có 3.000 lượt thích trang vv Có được kết quả khả quan trên là do phòng CTXH được xây dựng với tiền thân là phòng Kế hoạch – Phát triển. Chính vì vậy, công tác PR, truyền thông quảng bá hình ảnh là một hoạt động đã được chú trọng xây dựng và phát triển từ rất lâu với một đội ngũ cán bộ quản lý và kỹ thuật dày dạn kinh nghiệm (4). Tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu, hoạt động truyền thông và phổ biến, giáo dục pháp luật được triển khai còn nhiều hạn chế. Kết quả đạt được chỉ là con số quá nhỏ chưa đáng kể, trong 3 năm chỉ có 07 bài viết được đăng qua báo chí, 04 chương trình được phát sóng trên truyền hình, 27 bài đăng qua trang web của bệnh viện, 31 bài được đăng qua trang facebook của bệnh viện. Số lượng bài đăng qua các kênh thông tin rất ít và nội dung chưa phong phú, NB chưa tiếp cận được thông tin của bệnh viện, do đó dẫn đến thực trạng từ năm 2017 – 2019 bệnh viện phải tiếp nhận 60 lần phản ánh của NB qua đường dây nóng mục đích chỉ muốn biết thông tin của bệnh viện. Thông tin liên quan đến hoạt động CTXH tại bệnh viện chủ yếu được đăng tải nhiều nhất trên trang facebook của phòng CTXH Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu chiếm tỷ lệ 44,93%; trên trang web của bệnh viện chiếm tỷ lệ 39,13%. Tuy nhiên, thông tin được đăng tải qua trang web chưa đạt chất lượng do đường truyền truy cập quá chậm, điều này làm cho người viết bài và người muốn biết thông tin không thích tiếp cận qua kênh thông tin này. Mặc khác, do bệnh viện chưa có nhân sự trình độ về báo chí nên khi triển khai hoạt động truyền thông, cung cấp thông tin còn nhiều hạn chế. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng Bệnh viện có triển khai nhưng kết quả còn nhiều hạn chế so với các hoạt động khác đã được triển khai. Bởi vì, phòng CTXH chỉ triển khai duy nhất 01 lớp thực hành nghề CTXH cho 42 NVYT tuyến huyện. Từ năm 2017 đến thời điểm nghiên cứu, bệnh viện không triển khai hoạt động liên quan đến đào tạo, bồi dưỡng. Nếu NVYT được trang bị thêm kiến thức về CTXH sẽ hỗ trợ và phối hợp với phòng CTXH phục vụ NB tốt hơn. Tuy nhiên, do thời gian học kéo dài, công việc chuyên môn nhiều, nên bệnh viện chưa sắp xếp được thời gian để các đối tượng có liên quan tham dự học tập. Riêng hoạt động hướng dẫn thực hành nghề CTXH cho học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo nghề CTXH, bệnh viện chưa triển khai thực hiện. Mặc dù bệnh viện đủ khả năng để tham gia lớp hướng dẫn thực hành nghề CTXH. Lý do, trưởng phòng CTXH đã có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm, đã tham gia lớp bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về CTXH cho NVYT và là đầu mối triển khai hoạt động CTXH từ tháng 4/2016 tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu - là BV hạng 1 kể từ năm 2018. Theo tác giả Đoàn Thị Thùy Loan (2015), hoạt động đào tạo lĩnh vực CTXH của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa vẫn chưa được chuyên nghiệp mà chủ yếu là mang tính tự phát, chưa ban hành được giáo trình đào tạo (5). Với nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Hải Liên (2017) tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM trong hai năm 2016 - 2017 Phòng CTXH đã tiếp nhận, hướng dẫn 06 sinh viên CTXH của trường Đại học Khoa học, Xã hội Đường Thị Trúc và cộng sự 46 Tạp chí Khoa học Nghiên cứu Sức khỏe và Phát triển (Tập 04, Số 01-2020) Journal of Health and Development Studies (Vol.04, No.01-2020) Nhân văn TP.HCM và tiếp 11 đoàn tham quan học hỏi mô hình CTXH của bệnh viện (4). Nghiên cứu này có sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính nên nội dung và các câu hỏi trong phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm nếu không rõ ràng dễ dẫn đến cách hiểu của đối tượng nghiên cứu sẽ khác nhau. Do đó, có thể thông tin thu thập được không phù hợp. Phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm mất tương đối nhiều thời gian dẫn đến đối tượng nghiên cứu trả lời qua loa cho xong. Có một số thông tin sau khi ghi nhận được, tác giả chưa dám đi sâu vào bàn luận vì sẽ ảnh hưởng không tốt đến bộ phận có liên quan. KẾT LUẬN Khi triển khai các hoạt động CTXH tại bệnh viện, có 03 hoạt động CTXH được triển khai và đạt kết quả khá nổi bật hơn các hoạt động khác; đó là hoạt động hỗ trợ, tư vấn giải quyết các vấn đề về CTXH; hoạt động vận động, tiếp nhận tài trợ và hoạt động từ thiện, CTXH của bệnh viện tại cộng đồng. Riêng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng và hoạt động thông tin, truyền thông và phổ biến, giáo dục pháp luật là 02 hoạt động từ khi triển khai đến nay vẫn còn nhiều hạn chế. KHUYẾN NGHỊ Đối với Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu: Cung cấp và chia sẻ thông tin của bệnh viện liên quan đến quyền lợi khám chữa bệnh, về dịch vụ khám chữa bệnh, về các nội dung liên quan đến hoạt động CTXH để NB/NNNB được tiếp cận thông tin và thuận tiện hơn khi đến khám và điều trị tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu. Tạo điều kiện để NVYT trong mạng lưới CTXH được bồi dưỡng kiến thức về CTXH và ngược lại đối với nhân viên CTXH cần được trang bị thêm kiến thức về y tế. Bổ sung thêm nhân lực có chuyên môn về CTXH, tâm lý, báo chí để hỗ trợ triển khai các hoạt động CTXH cho NB được thuận lợi hơn. Lời cảm ơn Nhóm nghiên cứu xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ, hợp tác của Lãnh đạo Sở Y tế Bến Tre; Ban giám đốc và NVYT tại bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu và một số đối tượng có liên quan đến nội dung nghiên cứu. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hồng Phượng. Vai trò của nhân viên công tác xã hội trong bệnh viện. 2018 12/02/2019]; Available from: tro-nhan-vien-cong-tac-xa-hoi-trong-benh- vien-1310637.html. 2. Thái Bình. Để nghề công tác xã hội trong bệnh viện phát triển cách nào. 2018 12/02/2019]; Available from: nghe-cong-tac-xa-hoi-trong-benh-vien-phat- trien-cach-nao. 3. Bộ Y tế, Thông tư số 43/2015/TT-BYT ngày 26/11/2015, Quy định về nhiệm vụ và hình thức tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác xã hội của bệnh viện, 2015. 4. Nguyễn Thị Hải Liên, Đánh giá hoạt động Công tác xã hội tại bệnh viện Đại học Y Dược thành phố Hồ CHí Minh từ tháng 3/2016 đến tháng 6/2017, 2017, Trường Đại học Y tế công cộng: Hà Nội. 5. Đoàn Thị Thùy Loan, Thực trạng triển khai các hoạt động công tác xã hội tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa năm 2014-2015, 2016, Đại học Y tế công cộng: Hà Nội. 6. Trần Thị Vân Ngọc, Thực trạng nhu cầu và hoạt động công tác xã hội tại Bệnh viện Nhi Trung ương, năm 2015, 2016, Đại học Y tế công cộng: Hà Nội. Đường Thị Trúc và cộng sự
File đính kèm:
- thuc_trang_trien_khai_hoat_dong_cong_tac_xa_hoi_tai_benh_vie.pdf