Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng ERP và sự tác động tới kế toán quản trị trong doanh nghiệp: Khảo sát trên địa bàn thành phố Hà Nội

ống kê (p < 5%) ngoại trừ 
mối quan hệ tác động SYSTERM à 
APP. Qua bảng này cho thấy có 5 
nhân tố có tác động thuận chiều ảnh 
hưởng đến việc áp 
dụng hệ thống ERP 
tại doanh nghiệp. 
Đồng thời việc áp 
dụng hệ thống này 
có tác động tích cực 
ảnh hưởng đến hoạt 
động kế toán quản 
trị tại chính doanh 
nghiệp đó. 
Tiến hành việc 
loại bỏ nhân tố đặc 
điểm của hệ thống 
ERP (SYSTERM) và phân tích trọng số tác động, 
chúng ta có thể nhận thấy kết quả tại bảng 6. 
Căn cứ vào kết quả tại bảng 6 có thể nhận thấy, 
các nhân tố có tác động ảnh hưởng đến việc áp dụng 
hệ thống ERP theo thứ tự giảm dần là: (1) Chất 
lượng nhà tư vấn triển khai (CONS), (2) Đặc điểm 
của doanh nghiệp (CHAR), (3) Đặc điểm của người 
sử dụng (USER), (4) Môi trường của doanh nghiệp 
(EVR), (5) Sự hỗ trợ từ ban lãnh đạo và năng lực đội 
dự án. 
4.4. Kiểm định sự khác biệt theo yếu tố nhân 
khẩu học 
- Dùng Independent Sample T-Test cho biến giới 
tính ta có kết quả lần lượt là Sig (2-tailed) của APP 
= 0,921 > 0,05 và Sig (2-tailed) của MAAC = 0,554 
Sè 141/202026
QUẢN TRỊ KINH DOANH
thương mại
khoa học
Hình 3: Kết quả SEM của mô hình nghiên cứu chính thức 
(đã chuẩn hóa) 
Bảng 5: Kết quả kiểm định mối quan hệ giữa các khái niệm trong mô hình 
Nguồn: Kết quả phân tích của tác giả 
Mӕi quan hӋ Estimate S.E. C.R. P KӃt luұn 
APP <--- EVR 0,121 0,032 3,731 *** Chҩp nhұn H1 
APP <--- CHAR 0,184 0,035 5,213 *** Chҩp nhұn H2 
APP <--- USER 0,146 0,029 5,125 *** Chҩp nhұn H3 
APP <--- SYSTERM 0,018 0,032 0,570 0,568 Bác bӓ H4 
APP <--- CONS 0,210 0,033 6,304 *** Chҩp nhұn H6 
APP <--- SUPP 0,103 0,030 3,441 *** Chҩp nhұn H5 
MAAC <--- APP 1,120 0,106 10,563 *** Chҩp nhұn H7 
Bảng 6: Mức độ tác động của các yếu tố ảnh hưởng 
đến việc áp dụng hệ thống ERP 
Nguồn: Kết quả phân tích của tác giả 
Mӕi quan hӋ Estimate % Rank 
APP <--- EVR 0,121 15,83 4 
APP <--- CHAR 0,184 24,08 2 
APP <--- USER 0,146 19,1 3 
APP <--- CONS 0,210 27,48 1 
APP <--- SUPP 0,103 13,51 5 
Total 0,764 100 
> 0,05 nên kết luận rằng chưa có sự khác biệt giữa 
2 nhóm khảo sát là Nam và nữ về khả năng áp dụng 
hệ thống ERP cũng như tác động của nó đối với hoạt 
động kế toán quản trị tại doanh nghiệp. 
- Dùng kiểm định Levene phương sai đồng nhất 
đối với độ tuổi của người khảo sát kết quả cho thấy 
giá trị sig đối với biến APP = 0,729 > 0,05 nên giả 
thuyết phương sai đồng nhất giữa các nhóm giá trị 
biến định tính phù hợp. Trong khi đó giá trị sig đối 
với biến MAAC = 0,028 < 0,05 nên giả thuyết 
phương sai đồng nhất giữa các nhóm giá trị biến định 
tính bị vi phạm. Nghĩa là phương sai giữa các nhóm 
tuổi khác nhau liên quan đến sự ảnh hưởng của việc 
áp dụng hệ thống ERP đến hoạt động kế toán quản trị 
là không bằng nhau. Do đó, tác giả sử dụng kiểm 
định Welch cho trường hợp vi phạm giả định phương 
sai đồng nhất. Kết quả giá trị Sig của MAAC ở kiểm 
định Welch = 0,052 > 0,05 nên có thể kết luận: 
Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về độ tuổi 
liên quan đến việc áp dụng hệ thống ERP và tác động 
của nó đến hoạt động kế toán quản trị. 
- Tương tự như vậy dùng kiểm định Levene và 
kiểm định Welch để kiểm định sự khác biệt giữa các 
nhóm liên quan đến Trình độ đào tạo và Vị trí làm 
việc. Kết quả đều cho thấy Sig > 0,05 nên kết luận 
không có sự khác biệt liên quan đến khả năng áp 
dụng hệ thống ERP cũng như tác động của nó đến 
hoạt động kế toán quản trị. 
- Trong khi đó khi thực hiện việc kiểm định sự 
khác biệt giữa những người khảo sát tại 2 nhóm 
doanh nghiệp đã triển khai ERP và chưa triển khai 
hệ thống này. Kết quả kiểm định Independent 
Sample T-Test theo nhóm doanh nghiệp ta có kết 
quả lần lượt là Sig (2-tailed) của APP = 0,028 < 0,05 
và Sig (2-tailed) của MAAC = 0,407 > 0,05. Điều 
này cho thấy rằng có sự khác biệt giữa 2 nhóm 
người tham gia khảo sát về khả năng áp dụng hệ 
thống ERP trong đó mức trung bình của nhóm 
doanh nghiệp đã áp dụng cao hơn nhóm doanh 
nghiệp chưa áp dụng hệ thống. 
5. Kết luận và hàm ý chính sách 
5.1. Kết luận 
Trên cơ sở kết quả nghiên cứu định lượng về các 
yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng hệ thống ERP và 
tác động của nó đến hoạt động kế toán quản trị tại 
doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội, có thể 
rút ra một số các kết luận như sau: 
- Nghiên cứu đã xác định được 5 yếu tố ảnh 
hưởng cùng chiều đến khả năng áp dụng hệ thống 
ERP tại các doanh nghiệp hiện nay đó là: chất lượng 
nhà tư vấn triển khai hệ thống ERP, đặc điểm của 
doanh nghiệp, đặc điểm của người sử dụng, môi 
trường của doanh nghiệp, sự hỗ trợ từ ban lãnh đạo 
và năng lực đội dự án. Đồng thời việc triển khai hệ 
thống ERP sẽ có tác động tích cực đến hoạt động kế 
toán quản trị. Đây là kết quả nghiên cứu tương đối 
có sự tương đồng với các nghiên cứu đã công bố 
trước đây như nghiên cứu của Zhang và cộng sự 
(2005), Nguyễn Thị Bích Liên (2012), Ngụy Thị 
Hiền và Phạm Quốc Trung (2013), Bùi Quang Hưng 
(2019). Tuy vậy có đôi chút khác biệt so với các 
nghiên cứu trước đó là yếu tố đặc điểm của hệ thống 
ERP lại không có tác động đến việc áp dụng hệ 
thống này tại các doanh nghiệp. 
- Trong các yếu tố nhân khẩu học thì tất cả các 
yếu tố đều cơ bản chưa có sự khác biệt liên quan đến 
khả năng áp dụng của hệ thống ERP và tác động của 
nó đến hoạt động kế toán quản trị trong doanh 
nghiệp. Tuy nhiên đối với những người tham gia 
khảo sát đến từ các doanh nghiệp đã thực hiện việc 
triển khai hệ thống ERP thì họ đánh giá việc áp dụng 
khả thi cao hơn so với nhóm đến từ các doanh 
nghiệp chưa triển khai hệ thống này. 
5.2. Các hàm ý chính sách 
Để tăng cường khả năng áp dụng hệ thống ERP 
từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động 
kế toán nói chung và kế toán quản trị nói riêng trong 
doanh nghiệp, các nhà quản lý tại các doanh nghiệp 
cần phải quan tâm đến các vấn đề liên quan đến: 
chất lượng nhà tư vấn triển khai hệ thống ERP, các 
yếu tố liên quan đến đặc điểm của doanh nghiệp, đặc 
điểm của người sử dụng, môi trường của doanh 
nghiệp, sự hỗ trợ từ ban lãnh đạo và năng lực đội 
triển khai dự án ERP. Cụ thể như sau: 
- Đối với các doanh nghiệp đã triển khai hệ 
thống ERP mà đặc biệt là các doanh nghiệp chưa 
triển khai cần tăng cường công tác tìm hiểu thông tin 
và quan tâm kỹ lưỡng về hệ thống này song song với 
các đối tác cung cấp hệ thống cho doanh nghiệp. 
Việc hợp tác với các nhà tư vấn triển khai hệ thống 
có uy tín, chất lượng trên thị trường sẽ giúp cho 
doanh nghiệp giảm bớt các rủi ro và tiết kiệm được 
các chi phí cho việc triển khai hệ thống. Thông 
thường việc tìm hiểu này tốt nhất là nên học hỏi kinh 
27
?
Sè 141/2020
QUẢN TRỊ KINH DOANH
thương mại
khoa học
?nghiệm từ chính các doanh nghiệp đã triển khai và 
áp dụng hệ thống ERP trong thời gian qua. 
- Để việc triển khai hệ thống ERP được thuận lợi 
góp phần nâng cao hiệu quả của công tác kinh 
doanh, các doanh nghiệp cần thiết phải có các đánh 
giá, phân tích cụ thể, chi tiết đối với các đặc điểm 
liên quan đến môi trường bên trong và ngoài doanh 
nghiệp, đặc điểm của chính doanh nghiệp, cán bộ 
nhân viên trực tiếp sử dụng và vận hành hệ thống. 
Trong đó, đặc biệt chú trọng đến nhu cầu minh bạch 
và kịp thời của thông tin về doanh thu, chi phí, cơ 
cấu mạng lưới sản phẩm dịch vụ cung cấp, phân cấp 
tài chính, trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ 
nhân viên ở các phân hệ phòng ban, chi nhánh, đơn 
vị trực thuộc. Đặc biệt là chiến lược, sứ mạng và tầm 
nhìn, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với khách 
hàng, đối với xã hội trong tương lai. 
- Việc triển khai áp dụng hệ thống ERP là một 
cuộc cách mạng về thay đổi phương pháp và tư duy 
quản lý, vận hành của doanh nghiệp. Chính vì vậy 
yếu tố mang tính quyết định đó chính là sự quan 
tâm, hỗ trợ của chính chủ sở hữu, nhà quản lý doanh 
nghiệp. Các doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn cần 
nhận thức rõ việc áp dụng hệ thống ERP là xu thế và 
có tính cấp thiết để nâng cao vị thế của doanh 
nghiệp, gia tăng giá trị và tăng trưởng của doanh 
nghiệp. Bên cạnh đó trong quá trình nghiên cứu 
triển khai cũng như khi đã vận hành, đội ngũ những 
con người trong đội dự án, quản lý hệ thống ERP 
cần phải được đào tạo, bồi dưỡng và cập nhật kiến 
thức một cách thường xuyên liên tục. 
5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo 
Nghiên cứu này được thực hiện theo phương 
pháp chọn mẫu thuận tiện nên kết quả mang nặng 
yếu tố chủ quan của tác giả nghiên cứu, giảm đi tính 
khách quan và khái quát hóa. Vì vậy, các nghiên cứu 
sau nên xem xét đến việc sử dụng phương pháp 
chọn mẫu xác suất bởi nó đảm bảo được tính đại 
diện cao hơn và gia tăng kích cỡ của mẫu nghiên 
cứu để có kết quả phân tích chính xác hơn, khái quát 
hóa hơn. 
Phạm vi nghiên cứu chỉ được thực hiện đối với 
số ít các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà 
Nội nên kết quả nghiên cứu chỉ mới thực sự đưa ra 
được một số các kết luận và kiến nghị đơn lẻ. Vì 
vậy, các nghiên cứu kế tiếp có thể mở rộng phạm vi 
khảo sát cho các cơ sở đào tạo trên địa bàn các tỉnh 
thành phố khác trong cả nước hoặc đi sâu vào các 
doanh nghiệp trong từng nhóm ngành cụ thể như sản 
xuất, công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng để 
có cách nhìn, phương pháp đánh giá toàn diện, đầy 
đủ hơn.u 
Tài liệu tham khảo: 
1. Attayah, O. F. &Sweiti, I. M. (2014), Impact 
of ERP System Using on the Accounting Information 
Relevance: Evidence from Saudi Arabia, Journal on 
Business Review (GBR), 3(2), 1-6. 
2. Abbasi, S., Zamani, M., & Valmohammadi, C. 
(2014), The effects of ERP systems implementation 
on management accounting in Iranian organiza-
tions, Education, Business and Society: 
Contemporary Middle Eastern, 7(4), 245-256. 
3. Bùi Quang Hùng (2019), Nghiên cứu về mối 
quan hệ giữa chất lượng phần mềm kế toán với hoạt 
động kế toán, năng lực phản ứng và hiệu quả hoạt 
động của doanh nghiệp tại Việt Nam, Luận án Tiến 
sĩ, Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh. 
4. Etemadi, H. & Kazeminia, S. (2014), Impact 
of Enterprise Resource Planning Systems (ERP) on 
Management Accountants, Management and 
Administrative Sciences Review, 3(4), 507-515. 
5. Gerbing, D. W. & Anderson, J. C.(1988), 
Structural equation modeling in practice: A review 
and recommended two-step approach, 
Psychological Bulletin, 103(3), 411-423. 
6. Goumas, S., Charamis, D. & Tabouratzi, E. 
(2018), Accounting Benefits of ERP Systems across 
the Different Manufacturing Industries of SMEs, 
Theoretical Economics Letters, 8, 1232-1246. 
7. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & 
Anderson, R. E. (2006), Multivariate Data Analysis 
(6th ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. 
8. IMA (2008), Institute of management 
accountants (IMA) draft statements on management 
accounting: definition of management accounting, 
Strategic Finance, Institute of Management 
Accountants, Montvale, New Jork. 
9. Kanellou A., Spathis C. (2013), Accounting 
benefits and Sastifaction in an ERP environment, 
International Journal of Accounting Information 
System, 14, 209 - 234. 
Sè 141/202028
QUẢN TRỊ KINH DOANH
thương mại
khoa học
10. Laudon, K. C. & Laudon, J. P., (1995), 
Essentials of Management Information Systems- 
Organization and Technology, Prentice Hall. 
11. Lương Đức Thuận (2018), Nhân tố ảnh 
hưởng đến hành vi sử dụng hệ thống thông tin kế 
toán trong môi trường ứng dụng hệ thống hoạch 
định nguồn lực doanh nghiệp trong các doanh 
nghiệp tại Việt Nam, Luận án Tiến sĩ, Đại học Kinh 
tế TP Hồ Chí Minh. 
12. Marnewick, C. & Labuschagne, L. (2005), A 
conceptual model for enterprise resource planning 
(ERP), Information Management & Computer 
Security, 13(2), 144-155. 
13. Nunnally, J. C. (1978), Psychometric theory 
(2nd ed.), NewYork: McGraw-Hill 
14. Nguyễn Bích Liên (2012), Xác định và kiểm 
soát các nhân tố ảnh hưởng chất lượng thông tin kế 
toán trong môi trường ứng dụng hệ thống hoạch 
định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) tại các doanh 
nghiệp Việt Nam, Luận án Tiến sĩ, Đại học Kinh tế 
TP Hồ Chí Minh. 
15. Ngụy Thị Hiền & Phạm Quốc Trung (2013), 
Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thành công của dự 
án ERP tại Việt Nam, Tạp chí Phát triển KH&CN, 
16(2), 57-66. 
16. Panorama Consulting Solutions (2018), Báo 
cáo triển khai phần mềm quản trị doanh nghiệp 
ERP năm 2018, Tham khảo tại : 
https://erpviet.vn/bao-cao-trien-khai-phan-mem-
quan-tri-doanh-nghiep-erp-nam-2018/ 
17. Ponorica, A. G., Al-Saedi, A. H. J. & Sadik, 
H. H. (2015), The impact of enterprise resource 
planning systems on management accounting, 
Challenges of the Knowledge Society. Finance-
Accounting, 683 - 690. 
18. Peterson, R. A. (1994), A Meta-Analysis of 
Cronbach’s Coefficient Alpha, Journal of Consumer 
Research, 21(2), 381. 
19. Rom, A. and Rohde, C. (2006), Enterprise 
resource planning systems, strategic enterprise 
management systems and management accounting, 
A Danish study, Journal of Enterprise Information 
Management; 19(1), 50 - 66. 
20. Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004), 
A beginner´s guide to structural equation modeling, 
Second edition, Lawrence Erlbaum Associates, 
Publishers, Mahwah, New Jersey, London. 
21. Vũ Quốc Thông (2017), Đánh giá sự hữu 
hiệu của hệ thống thông tin kế toán tích hợp trong 
môi trường hoạch định nguồn lực doanh nghiệp 
(ERP) nghiên cứu tại các doanh nghiệp Việt Nam, 
Luận án tiến sĩ, Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh. 
22. Zhang, Z., Lee, M. K. O., Huang, P., Zhang, 
L., & Huang, X. (2005), A framework of ERP sys-
tems implementation success in China: An empirical 
study, International Journal of Production 
Economics, 98(1), 56-80. 
Summary 
This study was conducted to measure the factors 
affecting the application of enterprise resource plan-
ning (ERP) system and its impact on corporate 
accounting and management activities. Research 
data is collected from 265 accountants who are cur-
rently working in medium and large sized enterpris-
es in Hanoi City. Descriptive statistical methods, 
Cronbach's Alpha test, exploratory factor analysis 
(EFA), confirmatory factor analysis (CFA) and lin-
ear structure model analysis (SEM) were used in the 
study. On the basis of theoretical synthesis and 
implementation of quantitative research, empirical 
research results show that: (1) Business environ-
ment, (2) Enterprise characteristics, (3) 
Characteristics of users, (4) The support from the 
company's management, (5) The quality of consult-
ants implementing the ERP system has a positive 
relationship to the application of ERP in enterprise. 
At the same time, the application of ERP has a pos-
itive impact on corporate accounting management. 
The result of this study is a scientific basis for man-
agers in enterprises to make appropriate decisions to 
improve management accounting activities in the 
coming time. 
29Sè 141/2020
QUẢN TRỊ KINH DOANH
thương mại
khoa học