Khoa học công nghệ điện - Số 18 - Năm 2016
Cùng những bước tiến thần tốc của cuộc “ nổi dậy mùa xuân Tổng tiến công và
1975, giải phóng hoàn toàn
miền Nam”, với phương châm
chiến lược “Điện phải đi trước
một bước”, thực hiện chỉ thị của
Trung ương Đảng về nhiệm vụ
chuẩn bị tiếp quản cơ sở vật
chất ngay sau khi chính quyền
Sài Gòn bị tiêu diệt hoàn toàn,
từ những ngày tháng 4/1975,
Bộ Điện và Than đã cử các đoàn
cán bộ tiếp quản lên đường tiến
vào Sài Gòn.
8 giờ sáng ngày 1/5/1975,
Đội quân quản Điện lực của Tiểu
ban Quân quản công nghiệp
thuộc Ủy ban Quân quản thành
phố Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định
chính thức tiếp quản Công ty
Điện lực Việt Nam tại Văn phòng
Tổng nha (số 72 Hai Bà Trưng,
Sài Gòn, nay là trụ sở Tổng công
ty Điện lực miền Nam).
Lúc này, Tổng cục Điện lực
miền Nam ra đời, việc quản
lý được duy trì cho đến tháng
8/1976, mặc dù còn rất nhiều
khó khăn, đặc biệt là thiếu
nhiên liệu, thiết bị thay thế
(nguồn cung cấp phụ thuộc vào
nước ngoài), nhưng về căn bản
việc cung cấp điện tại vùng mới
giải phóng vẫn được duy trì.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Khoa học công nghệ điện - Số 18 - Năm 2016
có tụ khử nhiễuH2a/ khi không có tụ khử nhiễu BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 27 Cách khắc phục: Dùng mạch lọc LC hoặc dùng riêng từng thành phần điện kháng L hoặc tụ điện C. Có trường hợp công tơ của khách hàng không truyền tín hiệu do nhiễu của tivi đời cũ gây ra, nhân viên Điện lực đã dùng điện kháng để chặn nhiễu thành công. Khi tải có công suất (dòng điện) lớn, việc chế tạo điện kháng L để chặn nhiễu khá tốn công và chi phí cao. Cách đơn giản hơn là dùng tụ điện C chặn hướng lan truyền của nhiễu từ tải khách hàng lan truyền qua công tơ đến đường dây. Nhiễu từ tải khách hàng khép mạch qua tụ điện C có dung kháng thấp zC=1/(ωC) làm suy giảm biên độ trước khi đến công tơ và không làm ảnh hưởng đến tín hiệu PLC của công tơ (cả chiều phát và chiều thu). Trên H2b/ mô tả biên độ nhiễu giảm mạnh khi khép mạch qua tụ C. 4. KINH NGHIỆM XỬ LÝ NHIỄU BẰNG TỤ ĐIỆN Khách hàng 3 pha có lò nướng bánh gây nhiễu làm không đọc được công tơ PLC trong phạm vi khá rộng (tỉ lệ đọc cả trạm chỉ ~ 50%), chúng tôi đã dùng 3 tụ điện 45uF đấu L-N của từng pha 220V ở vị trí sau công tơ đã làm giảm biên độ nhiễu này và kết quả tăng tỷ lệ đọc toàn trạm đến 98% (có một số công tơ không đọc được do nguyên nhân khác). Công suất nguồn nhiễu càng lớn, giá trị tụ điện để khử nhiễu càng lớn. Bằng trực quan, có thể thử tác động khử nhiễu của tụ bằng cách quan sát tín hiệu nhiễu trên MHS. Khi có tụ, xung nhiễu phía sau tụ sẽ giảm biên độ. Tăng dần giá trị tụ để giảm dần nhiễu đến mức mong muốn (< 3V). Trên hình 3a/ minh họa tác động của tụ khử nhiễu. 5. ẢNH HƯỞNG CỦA TỤ BÙ CÔNG SUẤT Khi có tụ điện bù mắc trên đường dây, để ít làm suy giảm tín hiệu PLC không được đấu trực tiếp tụ điện vào dây trung tính (N) mà phải đấu qua điện kháng có công suất (CS) ≥ 1% CS của tụ điện bù (thử nghiệm thực tế). Đối với giàn tụ 3 pha, nếu mắc tụ theo sơ đồ tam giác sẽ không làm suy giảm tín hiệu PLC (mặc dù không dùng điện kháng). Tụ khử nhiễu mắc sau công tơ cũng làm giảm biên độ tín hiệu PLC hướng về phía tải, tuy nhiên tín hiệu này hiện nay không sử dụng. Hướng truyền từ công tơ về đến DCU không bị ảnh hưởng, do đó bảo đảm việc đọc dữ liệu truyền từ công tơ về DCU (và ngược lại). Sau đây là hình minh họa ảnh hưởng của tụ điện đến biên độ sóng truyền tần số cao (tín hiệu PLC, tín hiệu nhiễu, xung sét). Để đơn giản, hình vẽ biểu diễn 01 xung vuông và đơn cực. Xung truyền cả 2 hướng của đường dây với tốc độ phụ thuộc vào các thông số/km của đường dây. Tín hiệu PLC khi truyền trên đường dây bị suy giảm do có nhánh rẽ, điện trở và điện dẫn sẽ được các module PLC trên mỗi công tơ lặp lại để duy trì mức biên độ cần thiết. Khi tổng trở dây dẫn giảm (Z0~√(L/C): ví dụ dây dẫn là dây cáp hoặc dây dẫn đi âm tường làm C tăng, tín hiệu sẽ suy giảm nhanh vì dòng điện lan truyền lớn i=e/Z0=e.√(C/L). Khi 2 công tơ ở khoảng cách khá xa (~350m cho đường dây trên không, ~80m cho dây dẫn âm tường), tín hiệu suy giảm nhiều, cần phải lắp thêm bộ lặp để bảo đảm dữ liệu thu thập đầy đủ. N Line Vị trí công tơ N Line Tụ bù Vị trí công tơ đến tải KHđến DCU Tín hiệu nhiễu từ tải KH Tín hiệu PLC N Tụ khử nhiễu Kháng chặn tín hiệu PLC Hình 3a: Tác động của tụ khử nhiễu Tụ khử nhiễu Hình 3b: Tác dộng của tụ bù và tụ khử nhiễu dến tín hiệu PLC 28 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 I. MÔ TẢ GIẢI PHÁP I.1 Tình hình sự cố các năm (2011 đến 2015) trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long STT Nguyên nhân Trước khi có giải pháp Có giải pháp 2011 2012 2013 2014 2015 vụ % vụ % vụ % vụ % vụ % 1 Đang tìm nguyên nhân 29 37 12 23 16 34.8 1 2,6 2 9,5 2 Do động vật 24 30 16 31 13 28.3 18 47,4 6 28,6 3 Phóng điện thiết bị 10 13 12 23 5 10.9 4 10,5 3 14,3 4 Sét đánh 9 11 2 4 1 2.2 6 15,8 7 33,3 5 Nguyên nhân khác 7 9 10 19 11 23.9 9 23,7 3 14,3 Tổng cộng 79 52 46 38 21 SÁNG KIẾN: “DÙNG ỐNG SILICONE BỌC DÂY TRẦN TRUNG THẾ ĐỂ GIẢM SỰ CỐ DO ĐỘNG VẬT HOANG DÔ KS. NGUYỄN PHƯỚC NĂNG VÀ NHÓM KỸ SƯ Công ty Điện lực Vĩnh Long Qua số liệu tổng hợp từ năm 2011 đến năm 2014, số vụ sự cố có giảm tuy nhiên sự cố do động vật gây ra gần như không giảm, điều đó cho thấy các giải pháp chống sự cố động vật trước đây hầu như chưa mang lại hiệu quả. Từ đó nhóm tác giả nhận định để thực hiện tốt công tác giảm sự cố lưới trung thế thì cần có giải pháp chống sự cố động vật thiết thực và hiệu quả hơn. Kết quả sau khi áp dụng giải pháp, năm 2015 số vụ sự cố động vật giảm đáng kể so với các năm trước. I.2 Các giải pháp đã thực hiện các năm qua 1. Tổ chức phát quang: Giải pháp này nhằm chống sự cố do cây qua vẹt vào đường dây và chống sự cố do động vật hoang dã chuyền từ cây xanh lên lưới điện. Hạn chế: Không chống được rắn chui vào thân trụ; lên dây chằng, dây thông tin, dây nhánh khách hàng bò lên lưới điện. 2. Quấn tole đầu trụ kết hợp bít lỗ chân trụ và đầu trụ bằng mút xốp: Giải pháp này có thể chống được rắn bò lên trụ điện rồi lên đường dây. Hạn chế: + Vị trí trụ quấn tol tắc kè vẫn có thể bò qua được (ngày 26/5/2014, bật MC475 Bình Minh (kèm hình ảnh tắc kè)). + Mút xốp nhét vào lỗ trụ rất dễ bị rơi ra. Ngoài ra, khi leo trèo thực hiện công tác tại các trụ này, sau khi hoàn tất công tác phải thực hiện bịt lại lỗ trụ, rất bất tiện khi thực hiện công tác sửa chữa điện khách hàng tại các trụ có lưới trung hạ thế hỗn hợp. BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 29 3. Thay máng che dây chằng bằng ống nhựa màu (HDPE hoặc uPVC): Giải pháp này có thế chống được rắn bò từ dưới qua dây chằng lên lưới. Hạn chế: Đối với các vị trí trụ đi qua khu vực vườn cây ăn trái không thể phát quang cây xanh triệt để hoặc lưới đi hỗn hợp với lưới hạ áp hoặc đi chung cáp viễn thông, rắn vẫn có thể bò từ cây xanh, lưới hạ thế, cáp viễn thông lên lưới trung thế gây sự cố. 4. Lắp các nắp chụp lên đầu sứ các thiết bị: Giải pháp này có thể chống được sự cố do rắn bò qua thiết bị hoặc chim đậu lên thiết bị gây sự cố ngắn mạch. Hạn chế: Giải pháp này chỉ chống được sự cố do động vật gây ra tại các vị trí đấu nối thiết bị vào lưới. I.3 Giải pháp sử dụng ống silicone bọc dây trần trung thế Các giải pháp nêu trên đã được thực hiện từ các năm qua, mặc dù tốn rất nhiều chi phí và nhân lực thực hiện, tuy nhiên hiệu quả mang lại không được như mong muốn. Riêng trên các đoạn đường dây trung thế sử dụng dây bọc không bị sự cố do động vật hoang dã (như rắn, sóc, chim) gây ra. Điều đó cho thấy duy nhất giải pháp thay dây trần bằng dây bọc cách điện nhằm tránh sự cố do động vật gây ra là hữu hiệu nhất. Tuy nhiên, giải pháp này tốn nhiều chi phí, nhân lực và thời gian. Do đó, nhóm tác giả đã đề xuất giải pháp tiết kiệm chi phí, tiết kiệm nhân lực và thời gian thực hiện nhanh chóng hơn bằng cách sử dụng ống silicone bọc dây trần trung thế. 1.Giới thiệu về chất silicone: Silicone một polymer tổng hợp làm từ silicon, oxygen, carbon và hydrogen. Silicone thường tồn tại dưới dạng chất lỏng hoặc chất dẻo tựa cao su; có một số ứng dụng hữu ích, nhờ độc tính thấp, nhiệt trở cao và cách điện tốt. Trong lĩnh vực y khoa, silicone có mặt trong bộ phận giả cấy ghép, ống thông đường tiểu, kính sát tròng, vải băng vết thương và nhiều vật khác. Do nhiệt trở cao của nó, silicone có mặt nhiều trong vật dụng nhà bếp, như bao tay, kẹp gắp và cán chão; tính không bám dính của silicone khiến nó có ích cho lớp phủ chống dính trên dụng cụ đun nấu. Ngoài ra, nhiệt trở và tính trơn của silicone còn khiến nó là chất bôi trơn lý tưởng cho các bộ phận ô tô. Trong những ngành công nghiệp khác, silicone thường được dùng làm chất bịt kín cho các bình đựng nước và ống hàn chì. Giống như silicon, silicone cũng quan trọng trong điện tử học – nó được dùng làm lớp áo có thể che chắn các dụng cụ nhạy cảm trước sốc điện và những nguy hiểm khác. 2. Mô tả ống silicone bọc dây trần trung thế: Hình ảnh ống silicone bọc dây trần + Tiêu chuẩn áp dụng: IEC 60707, IEC 62217 hoặc tương đương. + Vật liệu chế tạo: silicone. + Kích thước: 30 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 ● Dài 1,2 mét. ● Đường kính trong: 35mm. ● Bề dày: 3,5mm + Đặc tính kỹ thuật: Điện áp làm việc định mức: đến 36kV; Khả năng chịu nhiệt: 135OC trong 4h; 180OC trong 10m; 250OC trong 5s. + Điện áp đánh thủng: 36kV/1 phút. + Độ bền xé rách: ≤ 15,5kN/m. + Độ cứng: 50-55 Shore A. Thử nghiệm ống silicone: + Thí nghiệm của Trung tâm tiêu chuẩn đo lường chất lượng khu vực . Điện áp đánh thủng (theo ASTM D 149-97a): 62kV (thí nghiệm điển hình); 53kV (thí nghiệm nghiệm thu); Thử cháy theo phương thẳng đứng (theo UL94-1998): đạt; + Thí nghiệm thực tế tại Phân xưởng cơ điện - Công ty Điện lực Vĩnh Long:w ● Đo dòng rò sứ cách điện trước và sau khi lắp ống bọc, kết quả: STT Hạng mục Chưa lắp ống bọc cách điện Sau khi lắp đặt ống silicone Ghi chú 1 Đo dòng rò sứ đứng trung áp (µA) 0,25 0,12 ● Dùng dây đồng trần quấn lên đoạn dây đã được bọc ống cách điện, 01 đầu nối với trung tính máy tạo cao áp, đầu còn lại nối với đầu cao áp; nâng điện áp lên định mức, kết quả (đính kèm hình ảnh): –Thử AC (máy tạo cao áp HVTS-70/50) điện áp 13.1kV: không phóng điện; –Thử DC (máy tạo cao áp DC 475-10) điện áp 15.1kV: không phóng điện; Theo số liệu thử nghiệm cho thấy, khi thực hiện bọc dây trần tại các vị trí các đầu sứ đứng trung thế, đảm bảo động vật hoang dã bò (hay đậu) lên đường dây sẽ không gây sự cố. 4. Cách lắp đặt ống silicone bọc dây trần trung thế: Bước 1: Tháo dây buộc đầu sứ. Bước 2: Nâng dây lên khỏi đầu sứ (đối với các vị trí khó như trụ góc, dùng kích chuyên dùng để nâng dây). Bước 3: Mở miệng đưa ống bọc đoạn dây trần phía trên đầu sứ sao cho điểm giữa ống nằm ngay trên tâm đầu sứ (để chia đều khoảng bọc cách điện hai bên đầu sứ đứng). Bước 4: Điều chỉnh ống bọc để miệng ống (rãnh ống) hướng nghiêng xuống, nhằm hạn chế đọng nước bên trong ống. Bước 5: Lắp đặt các chốt khóa miệng ống để ống bọc ôm chặt vào dây. Bước 6: Buột dây đã được bọc ống silicone vào đầu sứ. 5. Các hình ảnh sau khi lắp ống silicone bọc dây trần: BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 31 6. So sánh với các sản phẩm tương tự trên trường thị hiện nay: Chiều dài Qua số liệu thống kê, chiều dài của các con rắn (rắn lục) bò lên đường dây điện gây sự cố có chiều dài trung bình 0,75 mét. Để tránh được sự cố do rắn gây ra, thì tổng chiều dài cách điện của sứ đứng (đã lắp lên đà) cộng với phần cách điện của ống silicone ở mỗi bên sứ phải lớn hơn chiều dài bản thân con rắn. Chiều dài sứ đứng cộng với phần cách điện mỗi bên = 0,3 + 0,65/2= 0,625 mét < chiều dài trung bình rắn lục, chống rắn không hiệu quả. Chiều dài sứ đứng cộng với phần cách điện mỗi bên = 0,3 + 1,2/2= 0,9 mét > chiều dài trung bình rắn lục, chống rắn hiệu quả. - Ứng dụng: Chụp đầu sứ - Ứng dụng: Bọc dây trần trên đầu sứ Chỉ chống sự cố động vật, không chống được sự cố phóng sứ. Ngoài ra khi sứ bị phóng khó phát hiện do đầu sứ bị bịt kín. Ngoài chống sự cố động vật còn có tác dụng tăng cường cách điện giữa dây với sứ, giảm được sự cố phóng sứ đứng. II. KHẢ NĂNG ÁP DỤNG: Công ty Điện lực Vĩnh Long đã áp dụng lắp đặt trên tất cả các đường trục chính trong toàn Công ty từ tháng 15/8/2014. Giải pháp này, ngoài việc chống sự cố động vật còn tăng cường cách điện giữa dây với sứ do đó áp dụng được cho tất cả các đường dây trung thế trần đặc biệt là các vùng bị ô nhiễm (nhiễm khói bụi và nhiễm mặn). Nắp chụp sứ đứng đường dây Ống silicone bọc dây trần Nắp che đầu sứ đỡ dây 0,4 ÷ 0,65 mét 1,2 mét 32 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 III. HIỆU QUẢ VÀ GIÁ TRỊ LÀM LỢI KHI ÁP DỤNG GIẢI PHÁP 1. Hiệu quả Từ khi triển khai, 15/8/2014 đến nay theo số liệu thống kê tại các vị trí đã thực hiện lắp đặt không còn sự cố do động vật hoang dã (rắn, chim, tắc kè, sóc) cũng như không có sự cố do phóng sứ xảy ra. Giúp nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, nâng cao hình ảnh ngành điện với khách hàng và chính quyền địa phương. Cụ thể, trên 2 phát tuyến 473 và 475 Bình Minh, có số vụ sự cố do động vật gây ra rất cao, qua thống kê từ tháng 1/2014 đến tháng 8/2014 trên hai tuyến trung thế này đã xảy ra 10 vụ sự cố do động vật (chim, tắc kè, rắn) gây ra. Nhưng từ sau khi áp dụng giải pháp, qua thống kê từ tháng 9/2014 đến nay, trên hai phát tuyến này không còn xảy ra bất kỳ sự cố do động vật. 2. Mức làm lợi sáng kiến Giải pháp sử dụng ống sil- icone bọc dây trần mang lại hiệu quả chống sự cố động vật, chống sự cố phóng sứ từ đó nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện ổn định của khách hàng. Tuy nhiên, các số liệu thu thập chưa đủ để tính toán chính xác giá trị làm lợi của giải pháp này. Nhưng với với cùng khả năng chống sự cố động vật và chống phóng sứ đứng thì sử dụng ống silicone bọc dây trần sẽ tiết kiệm chi phí và nhân lực hơn nhiều so với giải pháp thay dây trần thành dây bọc. “Dùng ống silicone bọc dây trần trung thế để giảm sự cố do động vật hoang dã” đã được Hội đồng EVN SPC xét và công nhận Sáng kiếng cấp Tổng công ty năm 2016. SUY NGẪM Một hôm, cô giáo viết lên bảng: 9 x 1 = 7 9 x 2 = 18 9 x 3 = 27 9 x 4 = 36 9 x 5 = 45 9 x 6 = 54 9 x 7 = 63 9 x 8 = 72 9 x 9 = 81 9 x 10 = 90 Khi viết xong, cô nhìn xuống đám học trò, tất cả đều đang cười cô vì công thức đầu tiên viết sai. Cô ôn tồn nói: “Cô đã cố ý viết sai hàng đầu tiên, vì cô muốn các em học một điều quan trọng hơn toán học: Đó là một thực tế phũ phàng của thế giới này. Các em có thể thấy rằng tôi viết đúng 9 lần, nhưng chẳng có ai khen ngợi tôi về điều đó cả. Nhưng chỉ cần tôi viết sai một lần, tôi sẽ bị cười cợt chỉ trích. Đó là bài học của hôm nay. Tôi muốn các em nhớ rằng thế giới có thể sẽ chẳng thèm khen ngợi hay trân trọng dù các em đã làm đúng hàng triệu lần, nhưng sẽ sẵn sàng tấn công các em ngay khi các em làm sai dù chỉ một lần. Nhưng đừng nản lòng, đừng thất vọng. HÃY MẶC KỆ NHỮNG CHỈ TRÍCH ĐÓ, VÀ TIẾP TỤC LÀM NHỮNG ĐIỀU CÁC EM CHO LÀ ĐÚNG. Và hãy nhớ khen tặng ai đó khi họ làm đúng, điều đó rất có ý nghĩa với họ đấy!” - Sưu tầm - Đính chính sai sót Bài “ĐIỆN ÁP NGẮN MẠCH CỦA MÁY BIẾN ÁP VÀ NHỮNG ẢNH HƯỞNG” của tác giả KS-Chuyên viên chính NGUYỄN THẾ BẢNG đã được đăng trên BẢN TIN Hội Điện lực miền Nam, số 17, tháng 12/2016. Do sai sót kỹ thuật trong quá trình in ấn, bài viết đã mắc phải hơn 10 lỗi chính tả và trình bày thuật ngữ chuyên môn. Vì số trang của BẢN TIN có hạn, Ban biên tập xin đăng lại toàn bộ bài viết nói trên tại Trang thông tin điện tử seea.vn của Hội Điện lực miền Nam như sự đính chính cho các sai sót nêu trên. Xin cáo lỗi cùng tác giả và bạn đọc. BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 33 CHƯƠNG TRÌNH TIẾT KIỆM ĐIỆN Tắt các thiết bị khi ra khỏi phòng Sử dụng điện hợp lý Sử dụng các thiết bị tiết kiệm điện ĐÈN COMPAC T QUỸ TIẾT KIỆ M CỦA MỌI N HÀ
File đính kèm:
- khoa_hoc_cong_nghe_dien_so_18_nam_2016.pdf