Giáo trình mô đun Lắp đặt và sử dụng tổ máy phát điện một pha sử dụng khí sinh học

 . iêu mô u 
1. K n t ứ 
- Mô tả được cấu tạo và giải thích được thông s k thuật của máy phát 
điện xoay chiều đồng bộ một pha; 
 - Trình bày được nguyên lý làm việc của máy phát điện xoay chiều đồng 
bộ một pha; 
- Mô tả được quy trình và phư ng pháp lắp đặt, bảo dư ng và sửa ch a 
các hư hỏng của máy phát điện xoay chiều đồng bộ một pha; 
- Trình bày được công dụng của một s dụng cụ thông dụng dùng trong 
lắp đặt, bảo dư ng và sửa ch a tổ máy phát điện. 
 Kỹ năn 
 - Th c hiện công việc lắp đặt, vận hành, bảo dư ng và sửa ch a tổ MFĐ 
đ ng quy trình và đảm bảo yêu c u k thuật; 
- Sử dụng thành thạo dụng cụ thông dụng dùng trong lắp đặt, bảo dư ng 
và sửa ch a tổ máy phát điện; 
 - p dụng được các biện pháp đảm bảo an toàn trong sử dụng tổ máy 
phát điện một pha sử dụng khí sinh học. 
3 T á ộ 
 - Rèn luyện tính k luật, cẩn thận, t m , kiên trì trong công việc; 
 - Chấp hành nghiêm ch nh quy định bảo vệ môi trường; 
 - Tuân thủ nghiêm t c qui trình k thuật, quy tắc và biện pháp bảo đảm 
an toàn lao động, phòng tránh các nguy c cháy nổ. 
123 
III. i u ủ mô u 
Mã 
bài 
Tên bài 
 ại 
bài 
 ạ 
 i m 
 ời i ( iờ) 
Lý 
 u 
 ự 
hành 
Ki m 
tra* 
MĐ 
05-01 
Sử dụng dụng cụ 
lắp đặt, kiểm tra, 
sửa ch a máy 
phát điện 
Tích 
hợp 
Phòng 
LT - TH 
20 04 14 02 
MĐ 
05-02 
Cấu tạo, nguyên 
lý làm việc máy 
phát điện đồng bộ 
Tích 
hợp 
Phòng 
LT - TH 
04 03 01 - 
MĐ 
05-03 
 ắp đặt tổ máy 
phát điện một pha 
công suất ≤ 
10kW 
Tích 
hợp 
Phòng 
LT và 
trang trại 
ch n 
nuôi 
24 02 20 02 
MĐ 
05-04 
Vận hàn, bảo 
dư ng tổ máy 
phát điện một pha 
công suất ≤ 
10kW 
Tích 
hợp 
Phòng 
LT và 
trang trại 
ch n 
nuôi 
36 06 28 02 
MĐ 
05-05 
Sửa ch a hư hỏng 
thông thường 
máy phát điện 
một pha công suất 
≤ 10kW 
Tích 
hợp 
Phòng 
LT và 
trang trại 
ch n 
nuôi 
40 04 34 02 
 iểm tra kết th c mô đun 08 08 
C 132 19 97 16 
Ghi chú: Thời gian kiểm tra tích hợp gi a lý thuyết với th c hành được tính vào 
giờ th c hành. 
 . ẫ ự i ài ậ , ài ự à 
*. Đ i với các bài tập, kiểm tra lý thuyết: Được tiến hành trên lớp học. 
*. Đ i với các bài th c hành k n ng: 
- Địa điểm th c tập: Trang trại ch n nuôi có h m ủ biogas đủ công suất để chạy 
tổ máy phát điện một pha công suất ≤ 10 KW. 
- Các nguồn l c chính để th c hiện: Có đ y đủ dụng cụ, trang thiết bị học tập. 
124 
*. Tiêu chuẩn sản phẩm th c hành k n ng: Tùy thuộc t ng bài trong mô đun 
mà giáo viên yêu c u học viên/nhóm học viên phải đạt được về s lượng, tiêu 
chuẩn được ghi trong tiêu chí đánh giá kết quả học tập (tại mục V). 
 . êu ầu i uả ậ 
5.1. Bài 01 
5.1.1. i âu ỏi 
 iêu i Cách i 
Chọn được đáp án đ ng 
So sánh với đáp án (Đạt 10 điểm - 
t câu 1 đến câu 6, m i câu 0,5 
điểm; t câu 7 đến câu 13, m i câu 
1 điểm) 
1: b 2: c 3: a 4: c 5: b 
6: d 7: c 8: c 9: a 10: c 
11: d 12: b 13: a 
5.1.2. i ài ự à 
 Sử dụng dụng cụ lắp đặt, kiểm tra, sửa ch a máy phát điện 
 iêu i C i 
1. hận biết được đ ng các dụng cụ 
lắp đặt, kiểm tra, sửa ch a máy phát điện 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2. Sử dụng thành thạo, đ ng ch c n ng 
của các dụng cụ 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 7,0 điểm) 
3. An toàn lao động 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
5.2. Bài 02 
5.2.1. i âu ỏi 
 iêu i C i 
Chọn được đáp án đ ng 
So sánh với đáp án (Đạt 10 điểm - 
m i câu 1 điểm; riêng câu 4 có 2 
ý, m i ý một điểm) 
1: c n ng; 2: thành điện n ng; 3: ổn định 
t c độ; 4: th c hiện q a trình t kích; ổn 
định điện áp; 5: a ; 6: b ; 7: b ; 8: b ; 9: d 
125 
5.3. Bài 03 
5.3.1. i âu ỏi 
- Trình bày nguyên tắc chọn l a chọn công suất tổ máy phát điện sử dụng 
khí biogas. 
- Trình bày quy trình lắp đặt tổ máy phát điện. 
 iêu i C i 
1. Sử dụng bảng tra để l a chọn công suất 
tổ máy phát điện 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
2. Trình bày quy trình lắp đặt tổ máy phát 
điện 
Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng lắp đặt 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 2: Chuẩn bị các dụng cụ, thiết bị thi 
công 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 3: Đưa tổ máy phát điện vào vị trí 
lắp đặt 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 4: ắp đặt hệ th ng cấp khí biogas 
cho tổ máy phát điện 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 5: ắp đường dây n i máy phát máy 
phát điện với phụ tải tiêu thụ điện 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 6: ắp hệ th ng n i đất So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 7: ắp đường ng xả khí thải tổ máy 
phát điện 
So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 8: Chạy thử máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
Bước 9: Bàn giao tổ máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 1,0 điểm) 
5.3.2. i ài ự à 
 ắp đặt tổ máy phát điện một pha sử dụng khí biogas công suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Chuẩn bị mặt bằng lắp đặt 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
126 
 iêu i C i 
2. Đặt, c định tổ máy phát điện vào vị trí 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
3. ắp đặt hệ th ng thoát khí thải 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
4. ắp đặt hệ th ng cấp khí biogas cho tổ 
máy phát điện 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
5. ắp đường dây n i máy phát máy phát 
điện với phụ tải tiêu thụ điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
6. ắp hệ th ng n i đất 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
7. Chạy thử tổ máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
5.4. Bài 04 
5.4.1. i âu ỏi 
- Trình bày quy trình vận hành tổ máy phát điện 
 iêu i C i 
1. Chuẩn bị trước khi kh i động tổ máy 
phát điện 
So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
2. h i động tổ máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 3 điểm) 
3. Đóng tải máy pháy điện So sánh với đáp án (Đạt 3 điểm) 
4. D ng tổ máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
5.4.2. i ài ự à 
 - Vận hành tổ máy phát điện một pha sử dụng khí biogas, công suất ≤ 10 W. 
127 
 iêu i C i 
1. Chuẩn bị trước khi kh i động tổ máy 
phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2. h i động tổ máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
3. Đóng tải máy pháy điện 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
4. D ng tổ máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
 - Bảo dư ng tổ máy phát điện một pha sử dụng khí biogas, công suất ≤ 10 KW. 
 iêu i C i 
1. Bảo dư ng thường xuyên 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2. Bảo dư ng định kỳ 
2.1. Thay d u bôi tr n 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2.2. Bảo dư ng bugi 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2.3. Làm sạch lọc gió 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2.4. Bảo dư ng hệ th ng điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
5.5. Bài 05 
5.5.1. i âu ỏi 
- Trình bày quy trình tháo tổ máy phát điện. 
128 
 iêu i C i 
1. Tháo nắp bảo vệ hộp c c máy phát So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
2. Tháo dây dẫn t hộp c c ra bảng điều 
khiển 
So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
3. Tháo c c định tổ máy phát So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
4. Tháo nắp trước máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
5. Tháo stato So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
- Trình bày quy trình lắp tổ máy phát điện. 
 iêu i C i 
1. ắp stato vào nắp sau máy phát điện So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
2. ắp nắp trước vào stato máy phát điện, 
bắt c c định lắp, c định đ u trục roto. 
Đấu dây ra t stato vào các vị trí tư ng 
 ng trên hộp c c tại nắp trước máy phát 
điện 
So sánh với đáp án (Đạt 4 điểm) 
3. ắp máy phát điện vào vị trí c định với 
giá đ , lắp dây dẫn t bảng điều khiển vào 
hộp c c 
So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
4. ắp nắp bảo vệ hộp c c So sánh với đáp án (Đạt 2 điểm) 
5.5.2. i ài ự à 
- iểm tra, thay thế chổi than máy phát điện một pha sử dụng khí biogas 
công suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Tháo nắp bảo vệ hộp c c máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
2. Tháo dây nguồn kích t n i vài chổi 
than 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
129 
 iêu i C i 
3. Đo điện tr tiếp x c gi a chổi than và 
cổ góp 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,5 điểm) 
4. Tháo chổi than 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,5 điểm) 
5. iểm tra, thay thế chổi than 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
6. ắp ráp chổi than tr lại hộp c c 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
- hục hồi kích t cho máy phát điện xoay chiều đồng bộ một pha mất t 
dư (công suất ≤ 10 W). 
 iêu i C i 
1. Tháo nắp bảo vệ hộp c c máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
2. Tháo dây nguồn t máy phát điện với 
ngõ vào bộ t động điều ch nh dòng kích 
t 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
3. Đo điện áp AC ngõ vào bộ t động điều 
ch nh dòng kích t 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
4. Mồi kích t cho máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 4,0 điểm) 
- iểm tra cuộn dây stato máy phát điện xoay chiều đồng bộ một pha 
công suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Tháo nắp bảo vệ hộp c c máy phát điện 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
130 
 iêu i C i 
2. Tháo dây dẫn t hộp c c máy phát điện 
tới bảng điều khiển 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
3. Tháo các đ u dây của cuộn dây chính 
220V, cuộn dây kích t , cuộn dây 12V ra 
khỏi hộp c c 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
4. Đo, kiểm tra thông mạch các cuộn dây 
stato 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 4,0 điểm) 
4. Đo, kiểm tra cách điện các cuộn dây 
stato 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
- iểm tra cuộn dây roto máy phát điện xoay chiều đồng bộ một pha công 
suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Tháo máy phát điện để lấy roto máy 
phát điện ra ngoài 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 4,0 điểm) 
2. Đo, kiểm tra thông mạch các cuộn dây 
roto 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
3. Đo, kiểm tra cách điện các cuộn dây 
roto 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
- Tháo lắp, kiểm tra, thay thế mạch t động kích t máy phát điện xoay 
chiều đồng bộ một pha công suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Tháo jắc n i dây nguồn, dây tín hiệu 
phản hồi điện áp t dây bộ dây quấn stato 
về bộ t động điều ch nh dòng kích 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
2. Đo điện áp AC, tín hiệu hồi tiếp điện áp uan sát thao tác của học viên, đ i 
131 
 iêu i C i 
ngõ vào bộ t động điều ch nh dòng kích 
t 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 3,0 điểm) 
3. Thay thế mạch t động kích t 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 6,0 điểm) 
- Bảo dư ng ổ bi (bạc đạn) máy phát điện xoay chiều đồng bộ một pha 
công suất ≤ 10 W. 
 iêu i C i 
1. Dùng cảo (vam) tháo ổ bi ra khỏi trục 
roto 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
2. Vệ sinh ổ bi 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
3. iểm tra ổ bi 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 1,0 điểm) 
4. Bảo dư ng ổ bi 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
5. Thay thế ổ bi 
 uan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
6. ắp ổ bi 
Quan sát thao tác của học viên, đ i 
chiếu với phiếu đánh giá k n ng 
(Đạt 2,0 điểm) 
132 
 . ài i u ầ m ả 
- guy n V n Hòa, Gi o trình đo lường c c đ i lượng đi n và không đi n, 
 xb. Giáo dục, 2002. 
 - A.V. Ivanov Smolenski - Dịch V Gia Hạnh - han Tử Thu, M y đi n 
 t p 2), xb. hoa học và thuật, 1992. 
- guy n H u Th ng, S tay đi n thực hành, xb. hoa học và K thuật, 
1994. 
- guy n Vi n Sum, S tay Thi t k đi n chi u s ng, Nxb. Thanh Niên, 
1999. 
133 
 A C C ƯƠ , Ê Ạ 
 Ạ “ Ắ 
 K Í ỌC Ơ CẤ 
 èm theo Quy t định s 41/QĐ-TCĐCĐ ngày 04 th ng 3 n m 2016 
 của Hi u trưởng Trường Cao đẳng Cơ đi n và Nông nghi p Nam b ) 
1. C ủ i m Ông Lê Thái Dư ng - Hiệu trư ng Trường Cao đẳng C 
điện và ông nghiệp am bộ 
2. ó ủ i m ng Đào Hùng - Trư ng khoa ông nghiệp, Trường 
Cao đẳng C điện và ông nghiệp am bộ 
3. ý ng Hồ V n Chư ng - hó Trư ng phòng Đào tạo, Trường 
Cao đẳng C điện và ông nghiệp am bộ 
4. C ủ iê 
- Bà iều Thị gọc - Giảng viên khoa ông nghiệp, Trường Cao đẳng C 
điện và ông nghiệp am bộ 
- ng Đoàn Duy Đồng - Trư ng khoa Thiết bị - Xe máy, Trường Cao 
đẳng C điện và ông nghiệp am bộ 
- ng Đ V n Trường - hó trư ng khoa Điện, Trường Cao đẳng C điện 
và ông nghiệp am bộ 
- ng hạm Minh Thiện - hó Giám đ c Trung tâm hát triển Công nghệ 
Công nghiệp và T động hóa 
134 
 Ồ 
C ƯƠ , Ạ Ơ CẤ 
 Ắ K Í ỌC 
 èm theo Quy t định s 1025/QĐ-BNN- THT ngày 30 th ng 3 n m 2016 
của B Nông nghi p và h t triển Nông thôn) 
1. C ủ ng guy n Tiến Huyền - hó Hiệu trư ng Trường Cao 
đẳng ông nghiệp am bộ 
2. ó C ủ ng guy n Thế Hinh - Giám đ c D án H trợ ông 
nghiệp Các bon thấp 
3. ý ng V Duy Tùng - Chuyên viên chính, Cục inh tế Hợp tác 
và hát triển ông thôn, Bộ ông nghiệp và hát triển ông thôn 
4. C ủ iê 
- Bà Đào Thị Hư ng an - hó trư ng phòng uản lý Đào tạo, Vụ Tổ 
ch c Cán bộ, Bộ ông nghiệp và hát triển ông thôn 
- ng Tạ H u ghĩa - Trư ng phòng Giảm ngh o và An sinh x hội, Cục 
Kinh tế Hợp tác và T T, Bộ ông nghiệp và hát triển ông thôn 
- ng Mai Duy hư ng - hụ trách Giám sát kinh doanh, Chi nhánh Công 
ty T HH Cargills Việt am tại C n Th 
- ng Tr n V n Điển - hó trư ng khoa Thiết bị - Xe máy, Trường Cao 
đẳng C điện và ông nghiệp am bộ