Bài giảng Vai trò của điện hạt nhân trong cung cấp điện năng ổn định và chống biến đổi khí hậu

Trần Chí Thành
Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (VINATOM)
E-mail: tranchithanh@vinatom.gov.vn
Vai trò của điện hạt nhân trong cung cấp điện 
năng ổn định và chống biến đổi khí hậu
Hội thảo Năng lượng – Hiệp hội Năng lượng
Hà Nội, 20 tháng 11 năm 2020
Nội dung trình bày
1. Mở đầu
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
3. Vai trò của các nguồn điện trong hệ thống điện
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và chống biến đổi khí 
hậu
5. Thay cho lời kết
2
Phát triển nguồn điện và các vấn đề đặt ra:
Ø Phát thải khí nhà kính và các loại khí ô nhiễm khác
Ø Làm thay đổi hệ sinh thái, phá hoại môi trường 
1. Mở đầu
3
Hậu quả mà chúng ta bắt đầu nhận thấy:
Ø Nóng ấm toàn cầu, nhiệt độ trung bình tăng lên
Ø Biến đổi khí hậu: Mưa bão, lũ lụt, sạt lở, nước biển dâng 
1. Mở đầu
4
Thống kê phát thải khí nhà kính trong gần 40 năm qua (CO2 – NO2 và CH4)
1. Mở đầu
5
Nguồn: https://www.noaa.gov/, 27 July 2020
Phát thải khí 
nhà kính của 
các nước 
trên thế giới
1. Mở đầu
6
Nguồn: 
europarl.eu, JRC 
report on fossil 
CO2 and GHG 
emissions in all 
world countries 
(2019) 
Các kịch bản tăng nhiệt độ trên hành tinh chúng ta 
1. Mở đầu
7
Các loại nguồn điện và phát thải khí CO2 (g CO2/ KWh) 
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
8
Các loại nguồn điện và phát thải các loại khí (g/KWh) 
CO2 
[g/kWh]
SO2 
[g/kWh]
NOX
[g/kWh]
Coal 793.7 800 865.5
Lignite 977.1 740.2 739.7
Natural Gas 413 71 385.9
Nuclear 15.7 34 35.8
Wood 40.5 156.1 1137.7
PV 156.1 341.6 272.5
Wind 1500 kW 16 40.1 33.4
Hydro 3.1 MW 12.5 24.8 41.5
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
9
Nguồn: 
University of 
Stuttgart, Institute 
of Energy 
Economics and 
Rational Use of 
Energy, 
November 2005, 
updated July 
2007. 
Sử dụng vật liệu cho các loại nguồn điện (tấn/TWh)
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
10
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
11
Nguồn: 
https://www.energy.
gov/ne/articles/what
-generation-capacity
Thống kê số 
lượng tử vong 
theo nguồn điện 
(bao nhiêu 
người/ TW.Năm)
2. So sánh một số chỉ tiêu giữa các nguồn điện
12
Nguồn: ** The Silent Giant. The need for nuclear in a clean energy system, WNA, 
https://www.world-nuclear.org/getattachment/Our-Association/Publications/Position-
statements/the-silent-giant/the-silent-giant.pdf.aspx
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
Ví dụ biểu đồ phụ tải của Germany: chạy đáy là thuỷ điện, biomass, điện hạt 
nhân, nhiệt điện than; phủ đỉnh là điện than, điện khí, điện mặt trời và điện gió
Nguồn: 
https://energy-
charts.de, 2019
13
1,4 MW điện mặt trời, nhưng không thể bỏ được 
hệ thống Diesel dự phòng trên đảo nhiệt đới
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
14
100 MW hệ thống ắc quy cho điện gió do Tesla xây dựng, Nam Úc, 
tuy nhiên lưu điện công suất lớn vẫn là vấn đề của thế giới
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
15
Puerto Rico, thuộc Hoa Kỳ
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
Vấn đề về ổn định và tin 
cậy của điện tái tạo 
trong hệ thống điện 
(trước các hiện tượng 
tự nhiên)
16
3. Vai trò của các loại nguồn điện trong hệ thống
17
Các vấn đề còn có thể liên quan đến điện gió, mặt trời:
Ø Xử lý chất thải của pin mặt trời (dự kiến sau 7-10 
năm với thiết bị chất lượng kém, 20-30 năm với 
thiết bị chất lượng đảm bảo), điện gió
Ø Vấn đề cháy nổ của điện gió, điện mặt trời
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và 
chống biến đổi khí hậu
Các lò hạt nhân thế giới và công suất điện năng hàng năm
18
Nguồn: 
https://www.
visualcapita
list.com/ma
pped-the-
worlds-
nuclear-
reactor-
landscape/
Điện hạt nhân các nước
Châu Á, số lò đang vận
hành và đang xây dựng: 
31% số lượng lò trên thế giới
với 29% tổng công suất điện; 
65% số lò đang xây dựng
chiếm 64% tổng công suất
lắp đặt trên thế giới
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và 
chống biến đổi khí hậu
19
Nguồn: 
https://www.visualcapita
list.com/mapped-the-
worlds-nuclear-reactor-
landscape/
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và 
chống biến đổi khí hậu
20
15 nước có điện hạt
nhân nhiều nhất
trên thế giới
Nguồn: 
https://www.visualcapita
list.com/mapped-the-
worlds-nuclear-reactor-
landscape/
Sản lượng điện Pháp trong gần 50 năm qua 
(giá điện ở Pháp thấp nhất trong các nước
Tây Âu, chỉ bằng 1/3 giá điện ở Đức)
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và 
chống biến đổi khí hậu
21
4. Phát triển điện hạt nhân hiện nay và 
chống biến đổi khí hậu
22
Ở Châu Âu, gần như 50% sản lượng điện
phát thải thấp là do điện hạt nhân cung cấp
“Rivers are the lifeblood of ecosystems. Any policy that 
aims to conserve nature must prioritise the free flow of 
rivers.”
National Geographic, 30 Sep 2020 (xem ở bài dịch 
23
5. Thay cho lời kết
Các dòng sông là mạch máu của hệ 
sinh thái. Bất kỳ chính sách nào 
hướng đến bảo tồn thiên nhiên đều 
phải ưu tiên dòng chảy tự nhiên của 
các dòng sông”
5. Thay cho lời kết
“Renewable energy targets may 
undermine their sustainability.”
Scott Spillas, Nature Climate Change, 26 October 2020
(bài dịch ở 
24
“Các mục tiêu của năng lượng tái tạo có thể 
làm suy yếu tính bền vững của nó”
q Vấn đề quy hoạch hướng đến mục tiêu bền vững, đảm bảo 
tính khoa học và tầm nhìn đúng, phù hợp với xu thế, điều 
kiện thực tế của mỗi quốc gia
q Vấn đề về quá trình đưa ra quyết định (Decision Making 
Process)
1) Xây dựng được chiến lược phát triển điện năng bền vững, quy hoạch điện 
năng phù hợp với xu thế hiện nay, với điều kiện thực tế, hiệu quả, bảo vệ 
môi trường  là nhiệm vụ quan trọng và khó
2) Đối với điện tái tạo, thì công suất lắp đặt không phải là chỉ số hoàn hảo. 
Nguồn điện không liên tục trong hệ thống điện có thể dùng hiệu quả nếu 
công suất nhỏ, vấn đề sẽ nảy sinh khi công suất lớn.
3) Điện hạt nhân vẫn tiếp tục phát triển mạnh trên thế giới, đặc biệt các nước 
Châu Á (Trung Quốc, Ấn Độ ). Điện hạt nhân cho thấy nhiều ưu điểm 
trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, giảm ô nhiễm, bảo vệ môi trường
4) Điện tái tạo kết hợp với điện hạt nhân là một giải pháp tốt trong xu thế 
tương lai của thế giới
5) Phát triển điện hạt nhân là nhiệm vụ rất khó và mất nhiều thời gian 25
5. Thay cho lời kết
vTổng thống Belarus Lukashenko mới đây tuyên 
bố khi tổ máy điện hạt nhân Ostroves nối lưới 
điện quốc gia, cho rằng đây là một sự kiện lịch 
sử và với việc bắt đầu vận hành nhà máy điện 
hạt nhân, Belarus đã trở thành một cường 
quốc hạt nhân
26
5. Thay cho lời kết
27
Nếu như chúng ta thực sự nghiêm
túc trong cuộc chiến chống biến
đổi khí hậu, thì không thể không
phát triển điện hạt nhân
Chân thành cảm ơn sự chú ý lắng nghe!
5. Thay cho lời kết