Bài giảng quy hoạch sử dụng đất (Phần 2) - Nguyễn Thị Hải

ress, 2001. 
7. K. Takeuchi et al., Satoyama-the traditional rural landscape of Japan, @Springer – 
Verlag Tokyo, 2003. 
8. International Geographical Union, Land use/Land cover changes in the period of 
globalization, Charles University in Prague, Praha, 2001. 
9. Richard H. Jackson, Land Use in America, Edward Arnold Ltd. Publisher, 1981. 
PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark
160 
MỤC LỤC 
Chương 1.CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐẤT ĐAI ............................................................. 1 
1.1. KHÁI NIỆM VÀ NHỮNG CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA ĐẤT ĐAI ............................ 1 
1.1.1. Khái niệm về đất đai .................................................................................................. 1 
1.1.2. Các chức năng cơ bản của đất đai ............................................................................... 2 
1.2. Vai trò của đất đai đối với nền kinh tế - xã hội ............................................................... 2 
1.2.1. Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá ........................................................... 2 
1.2.2. Đất đai là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống.................................. 3 
1.2.3. Đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt .............................................................................. 3 
1.2.4. Đất đai là địa bàn phân bố khu dân cư, xây dựng các công trình kinh tế, văn hóa, xã hội, 
an ninh - quốc phòng ........................................................................................................... 5 
1.2.5. Vai trò của đất đai đối với các ngành sản xuất ............................................................. 5 
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới việc sử dụng đất đai ............................................................. 6 
1.3.1. Nhân tố điều kiện tự nhiên ......................................................................................... 6 
1.3.2. Nhân tố kinh tế - xã hội .............................................................................................. 7 
1.3.3. Nhân tố không gian .................................................................................................... 8 
1.4. CÁC XU THÊ PHÁT TRIỂN SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI ..................................................... 8 
1.4.1. Sử dụng đất phát triển theo chiều rộng và tập trung ..................................................... 9 
1.4.2. Cơ cấu sử dụng đất phát triển theo hướng phức tạp hóa và chuyên môn hóa................. 9 
1.4.3. Sử dụng đất đai phát triển theo hướng xã hội hóa và công hữu hóa ............................ 10 
1.4.4. Sử dụng đất theo xu thế phát triển kinh tế hợp tác hóa, khu vực hóa, toàn cầu hóa ..... 10 
1.4.5. Sử dụng đất trong hệ cân bằng sinh thái và bảo vệ môi trường ................................... 11 
1.4.6. Sử dụng đất theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu ............................................. 11 
1.5. ẢNH HƯỞNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẾN TÀI NGUYÊN ĐẤT VIỆT NAM VÀ 
CÁC GIẢI PHÁP ỨNG PHÓ ............................................................................................ 12 
1.5.1.Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến tài nguyên đất Việt Nam .................................... 12 
1.5.2. Một số giải pháp ứng phó với ảnh hưởng của biến đổi khí hậu................................... 15 
Chương 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ............................. 19 
2.1. KHÁI NIỆM VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT....................................................... 19 
2.2. VỊ TRÍ VÀ VAI TRÒ CỦA QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ...................................... 20 
2.3. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ..................................................... 20 
2.4. CĂN CỨ LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT, KẾ HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT........... 22 
2.4.1. Căn cứ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia ............................................... 22 
2.4.2. Căn cứ lập phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và theo loại 
đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện trong quy hoạch tỉnh và kế hoạch sử dụng đất cấp 
tỉnh ................................................................................................................................... 22 
2.4.3. Căn cứ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện ............................................. 23 
2.3.4. Căn cứ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, quy hoạch SDĐ an ninh .... 23 
2.5. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng đất ............................................................................ 24 
2.6. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT .......................... 25 
PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark
161 
2.7. CÁC NGUYÊN TẮC LẬP QUY HOẠCH, Kế hoạch SỬ DỤNG ĐẤT ...................... 25 
2.7.1. Nguyên tắc lập quy hoạch sử dụng đất ...................................................................... 25 
2.7.2. Nguyên tắc lập kế hoạch sử dụng đất ........................................................................ 26 
2.8. CÁC NGUYÊN TẮC PHÂN BỔ VÀ KHOANH VÙNG ĐẤT ĐAI TRONG LẬP QUY 
HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ................................................................................................. 26 
2.8.1. Chấp hành quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu . 26 
2.8.2. Đảm bảo sử dụng đất tiết kiệm, bảo vệ đất và bảo vệ thiên nhiên ............................... 27 
2.8.3. Phân bổ và khoanh vùng hợp lý quỹ đất cho các ngành ............................................. 28 
2.8.4. Phân bổ và khoanh vùng đất đai phải tạo ra điều kiện tổ chức lãnh thổ hợp lý ............ 28 
2.8.5. Phân bổ và khoanh vùng đất đai phải đảm bảo phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế - 
xã hội của địa phương ....................................................................................................... 29 
2.9. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ..................... 29 
2.9.1. Phương pháp luận trong nghiên cứu ......................................................................... 29 
2.9.2. Phương pháp nghiên cứu các vấn đề cụ thể ............................................................... 30 
2.10. THẨM QUYỀN LẬP, THẨM ĐỊNH VÀ XÉT DUYỆT QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH 
SỬ DỤNG ĐẤT ............................................................................................................... 32 
2.10.1. Trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ....................................... 32 
2.10.2. Thẩm quyền thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ........................................ 32 
2.10.3. Thẩm quyền quyết định, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ....................... 33 
2.11. QUY ĐỊNH VỀ VIỆC LẤY Ý KIẾN ĐỐI VỚI QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH SỬ 
DỤNG ĐẤT ..................................................................................................................... 34 
2.11.1. Lấy ý kiến đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia .................................. 34 
2.11.2. Lấy ý kiến đối với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện ............................................... 34 
2.11.3. Lấy ý kiến đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, đất an ninh........... 34 
2.12. CÔNG BỐ QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT......................................... 34 
2.13. MỐI QUAN HỆ GIỮA QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT VỚI CÁC LOẠI HÌNH QUY 
HOẠCH KHÁC ................................................................................................................ 35 
2.13.1. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch tổng thể quốc gia ..................... 35 
2.13.2. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với dự báo và chiến lược dài hạn sử dụng đất .. 35 
2.13.3. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch đô thị....................................... 37 
2.13.4. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch các ngành ............................... 37 
2.13.5. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất của đơn vị hành chính cấp trên với đơn vị hành 
chính cấp dưới .................................................................................................................. 37 
2.14. TỔNG QUAN VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT .................................................. 38 
2.14.1. Vài nét về lịch sử quy hoạch sử dụng đất ................................................................ 38 
2.14.2. Khái quát về công tác quy hoạch sử dụng đất ở một số nước trên thế giới ................ 38 
2.14.3. Tình hình quy hoạch sử dụng đất đai ở Việt Nam qua các thời kỳ ............................ 45 
a. Một số văn bản pháp luật liên quan đến quy hoạch sử dụng đất ở Việt Nam..................... 45 
Chương 3. TRÌNH TỰ, NỘI DUNG LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ................... 56 
3.1. CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN TRONG LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ..................... 56 
3.1.1. Công tác chuẩn bị quy hoạch .................................................................................... 56 
3.1.2. Điều tra thu thập các thông tin cơ bản ....................................................................... 57 
PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark
162 
3.1.3. Nghiên cứu, phân tích các chuyên đề ........................................................................ 58 
3.1.4. Xây dựng phương án quy hoạch ............................................................................... 64 
3.1.5. Hoàn tất hồ sơ và thủ tục pháp lý .............................................................................. 65 
3.1.6. Tổ chức thực hiện và chỉnh lý quy hoạch .................................................................. 65 
3.2. TRÌNH TỰ, NỘI DUNG LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT THEO TỔ CHỨC 
LƯƠNG THỰC VÀ NÔNG NGHIỆP LIÊN HIỆP QUỐC (FAO) ...................................... 65 
3.2.1. Các cấp độ quy hoạch .............................................................................................. 65 
3.2.2. Trình tự các bước lập quy hoạch sử dụng đất theo FAO ............................................ 67 
3.2.3. Nội dung chi tiết các bước lập quy hoạch sử dụng đất theo FAO ............................... 68 
3.2.4. Cần thiết cho sự uyển chuyển ................................................................................... 77 
3.2.5. Quy hoạch và thực hiện ............................................................................................ 77 
3.3. TRÌNH TỰ,NỘI DUNG LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT, KẾ HOẠCH SỬ DỤNG 
ĐẤT THEO HƯỚNG DẪN CỦA BỘ TÀI NGUYÊN & MÔI TRƯỜNG .......................... 78 
3.3.1. Trình tự, nội dung lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia .............................. 78 
3.3.2. Trình tự, nội dung lập phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng 
và theo loại đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện trong quy hoạch tỉnh ....................... 85 
3.3.3. Trình tự, nội dung lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện ............................ 95 
3.3.4. Trình tự, nội dung lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, đất an ninh ..... 104 
Chương 4. ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT, KẾ HOẠCH SDĐ .............110 
4.1. CÁC TRƯỜNG HỢP ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH SDĐ.................... 110 
4.1.1. Các trường hợp điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất .................................................. 110 
4.1.2.Các trường hợp điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất ..................................................... 111 
4.2. TRÌNH TỰ ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ...................................... 111 
4.2.1. Trình tự điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và lập KHSDĐ kỳ cuối cấp quốc gia ..... 111 
4.2.2. Trình tự điều chỉnh phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và 
theo loại đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện trong quy hoạch tỉnh và lập KHSDĐ kỳ 
cuối cấp tỉnh ................................................................................................................... 114 
4.2.3. Trình tự điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện .............................. 116 
Chương 5. PHÂN BỔ VÀ KHOANH VÙNG ĐẤT ĐAI TRONG QUY HOẠCH SỬ 
DỤNG ĐẤT ................................................................................................................... 123 
5.1. HOẠCH ĐỊNH RANH GIỚI ĐẤT ĐAI .................................................................... 123 
5.1.1. Nguyên tắc và yêu cầu trong hoạch định ranh giới đất đai ....................................... 123 
5.2.2. Nội dung công tác hoạch định ranh giới đất ............................................................ 124 
5.2. QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT KHU DÂN CƯ NÔNG THÔN ................................ 124 
5.2.1. Khái niệm và phân loại điểm dân cư nông thôn ....................................................... 125 
5.2.2. Yêu cầu quy hoạch xây dựng mạng lưới điểm dân cư nông thôn .............................. 126 
5.2.3. Quy hoạch mở rộng các điểm dân cư hiện có .......................................................... 126 
5.2.4. Quy hoạch xây dựng điểm dân cư mới .................................................................... 130 
5.3. QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT PHI NÔNG NGHIỆP .............................................. 138 
5.3.1. Xác định nhu cầu diện tích đất phi nông nghiệp ...................................................... 138 
5.3.2. Nguyên tắc phân bố đất phi nông nghiệp ............................................................... 138 
5.3.3. Căn cứ phân bố đất phi nông nghiệp ....................................................................... 138 
PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark
163 
5.3.4. Xác định các thiệt hại của việc quy hoạch đất sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp và 
các biện pháp khắc phục .................................................................................................. 139 
5.3.5. Xác định các điều kiện sử dụng đất phi nông nghiệp ............................................... 140 
5.3.6. Một số quy hoạch sử dụng đất phi nông nghiệp ....................................................... 140 
5.4. QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP ..................................................... 146 
5.4.1. Sự cần thiết phải quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp.............................................. 146 
5.4.2. Nội dung quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp ......................................................... 147 
5.4.3. Phân bố đất nông nghiệp ........................................................................................ 153 
5.4.4. Quản lý và sử dụng đất trồng lúa ............................................................................ 153 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................................................157 
PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark