Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 8+9 - Lương Xuân Minh

06-Nov-19
1
LOGO
SỔ KẾ TOÁN
2
1.1. Khái niệm
Sổ kế toán là những quyển sổ hoặc tờ sổ được xây dựng
theo mẫu, có liên hệ chặt chẽ với nhau dùng để ghi chép
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên cơ sở số liệu của
chứng từ kế toán
Sổ kế toán là biểu hiện vật chất cụ thể của phương
pháp tài khoản
Ghi chép trên sổ kế toán là sự thể hiện nguyên lý
của phương pháp ghi sổ kép
1. Khái niệm và yêu cầu đối với sổ kế toán
minhlx@buh.edu.vn
2
3
1.2. Yêu cầu đối với sổ kế toán
 Kết cấu khoa học, hợp lý, đảm bảo thuận tiện cho việc
ghi chép, hệ thống hóa, tổng hợp thông tin
 Mỗi đơn vị có một hệ thống sổ kế toán cho một kỳ kế
toán căn cứ vào hệ thống sổ kế toán của BTC
 Thuận tiện trong ứng dụng các phương tiện kỹ thuật
 Sổ kế toán phải đảm bảo những nội dung chủ yếu như
ngày tháng ghi sổ, số hiệu và ngày tháng của chứng từ
dùng làm căn cứ ghi sổ, số tiền và nội dung của nghiệp
vụ kinh tế phát sinh, số dư đầu kỳ, số phát sinh trong kỳ,
số dư cuối kỳ
minhlx@buh.edu.vn
3
4
2. Các loại sổ kế toán
Mỗi đơn vị kế toán chỉ có một hệ thống sổ kế toán
cho một kỳ kế toán năm
Sổ kế toán có nhiều loại. Có thể phân loại sổ kế
toán theo các tiêu thức sau:
- Theo phương pháp ghi chép
- Theo nội dung ghi chép
- Theo kết cấu (cấu trúc) sổ
- Theo hình thức tổ chức sổ
minhlx@buh.edu.vn
4
1 2
3 4
06-Nov-19
2
5
3. Kỹ thuật mở sổ, ghi sổ, khóa sổ và sửa sổ
3.1. Mở sổ
3.2. Ghi sổ
3.3. Khóa sổ kế toán
3.4. Sửa sổ kế toán
minhlx@buh.edu.vn
5
LOGO
CÁC HÌNH THỨC 
KẾ TOÁN
7
1. Khái niệm hình thức kế toán
Hình thức kế toán là biểu hiện của hệ thống
tổ chức sổ kế toán dùng để ghi chép, tổng
hợp, hệ thống hóa số liệu kế toán từ chứng từ
gốc để từ đó có thể lập các báo cáo kế toán
theo một trình tự và phương pháp nhất định.
minhlx@buh.edu.vn
7
8
Các nội dung cơ bản của hình thức kế toán:
 Số lượng sổ kế toán, kết cấu từng loại sổ;
 Trình tự và phương pháp ghi chép vào từng loại sổ;
 Mối quan hệ giữa các loại sổ với nhau trong quá trình
xử lý thông tin.
minhlx@buh.edu.vn
8
5 6
7 8
06-Nov-19
3
9
2. Các hình thức kế toán
Các hình thức kế toán
đang được áp dụng tại Việt Nam
Nhật ký 
sổ cái
Nhật ký 
chung
Kế toán
trên
máy vi 
tính
Nhật ký
chứng
từ
Chứng
từ
Ghi sổ
minhlx@buh.edu.vn
9
minhlx@buh.edu.vn
Đặc 
trưng
Tất cả các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh 
được kết hợp ghi chép theo trình tự thời gian 
và theo nội dung kinh tế trên cùng một cuốn sổ 
kế toán tổng hợp duy nhất là Nhật ký - Sổ cái. 
Các loại sổ 
KT
• Nhật ký - Sổ cái
• Sổ và thẻ kế toán chi tiết. 
2.1 HÌNH THỨC NHẬT KÝ - SỔ CÁI
10
minhlx@buh.edu.vn
NHẬT KÝ - SỔ CÁI
Tháng  năm
Đơn vị tính: Triệu đồng
Bộ:..
Đơn vị: .
NHẬT KÝ SỔ CÁI
T
T
Ngày 
ghi sổ
Chứng từ Diễn 
giải
Tài 
khoản
Số 
tiền
TK 111 TK 112
Số hiệu Ngày Nợ Có Nợ Có Nợ Có
11
minhlx@buh.edu.vn
Chứng từ gốc
Sổ, thẻ kế toán 
chi tiết
NHẬT KÝ - SỔ CÁI
Sổ quỹ
Báo cáo kế toán
Bảng tổng hợp 
chứng từ gốc
Ghi hằng ngày
Ghi cuối kỳ
Đối chiếu, kiểm tra
Bảng tổng hợp 
chi tiết
12
9 10
11 12
06-Nov-19
4
minhlx@buh.edu.vn
Đặc 
trưng
Tất cả các NVKT phát sinh đều phải được ghi vào sổ 
Nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và theo 
nội dung kinh tế. Sau đó lấy số liệu trên các sổ Nhật ký 
để ghi vào sổ cái theo từng nghiệp vụ phát sinh. 
Các loại sổ 
KT
• Sổ nhật ký chung
• Sổ nhật ký đặc biệt
• Sổ cái
• Sổ và thẻ kế toán chi tiết. 
2.2 HÌNH THỨC NHẬT KÝ CHUNG
13
minhlx@buh.edu.vn
NHẬT KÝ CHUNG
Tháng  năm
Đơn vị tính: Triệu đồng
Ngày 
ghi sổ
Chứng từ Diễn giải Đã ghi 
sổ cái
Số 
hiệu 
TK
Số phát sinh
Số Ngày Nợ Có
Cộng chuyển trang 
sau 14
minhlx@buh.edu.vn
NHẬT KÝ THU TIỀN
Tháng  năm
Đơn vị tính: Triệu đồng
Ngày 
ghi 
sổ
Chứng từ Diễn 
giải
Ghi 
Nợ 
TK 
111
Ghi có các TK
Số Ngày 131 511 512 515 TK khác
Số 
hiệu
Số 
tiền
Cộng 
trang 1
15
minhlx@buh.edu.vn
SỔ CÁI
Tên tài khoản: Tiền mặt - Số hiệu: 111
Tháng  năm
Đơn vị tính: Triệu đồng
Chứng từ Diễn giải Trang 
nhật ký
TK 
đối ứng
Số tiền
Số Ngày Nợ Có
Số dư đầu kỳ 200
Cộng số phát sinh
Số dư cuối kỳ 16
13 14
15 16
06-Nov-19
5
minhlx@buh.edu.vn
Chứng từ gốc
Sổ cái
Sổ, thẻ kế toán 
chi tiếtNHẬT KÝ CHUNG
Nhật ký 
chuyên dùng
Bảng tổng hợp 
chi tiết
Báo cáo tài chính
Bảng cân đối số 
phát sinh
Ghi hằng ngày
Ghi cuối kỳ
Đối chiếu, kiểm tra
17
minhlx@buh.edu.vn
Đặc 
trưng
“Chứng từ ghi sổ” là căn cứ Trực tiếp để ghi sổ kế 
toán tổng hợp. 
Các loại 
sổ KT
- Sổ Cái
- Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ
- Bảng cân đối số phát sinh tài khoản 
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết
2.3 HÌNH THỨC CHỨNG TỪ GHI SỔ
18
Người ghi sổ Thủ trưởng đơn vị Kế toán trưởng
(ký, họ tên) (ký, họ tên) (ký, họ tên)
Nội dung Số hiệu TK Số tiền
Nợ Có
Cộng
Mẫu chứng từ ghi sổ
minhlx@buh.edu.vn
19
Chứng từ gốc...
CT - GS
Sổ cái
Sổ kế toán chi tiết
Bảng đối chiếu SPS Bảng chi tiết SPS
Báo cáo Tài chính và các báo cáo kế toán khác
Sổ quỹ...
Sổ đăng ký CT-GS
minhlx@buh.edu.vn
20
17 18
19 20
06-Nov-19
6
minhlx@buh.edu.vn
Đặc 
trưng
- Tập hợp các NVKT PS theo bên có của các TK kết hợp với 
phân tích các NVKT theo các TK đối ứng nợ
- Kết hợp việc ghi chép các NVKT PS theo trình tự thời gian 
với việc hệ thống các NV theo ND KT (theo TK).
- Kết hợp việc HT tổng hợp với HT chi tiết trên cùng một sổ 
KT và trong cùng một quá trình ghi chép.
- Sử dụng các mẫu sổ in sẵn các quan hệ đối ứng tài khoản, 
chỉ tiêu quản lý kinh tế, tài chính và lập báo cáo tài chính.
Các 
loại 
sổ 
KT
- Nhật ký chứng từ (10 nhật ký);
- Bảng kê (10 Bảng kê);
- Sổ Cái (mẫu theo hình thức Nhật ký chứng từ); 
- Sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết.
2.4 HÌNH THỨC NHẬT KÝ - CHỨNG TỪ
21
Mẫu Nhật ký - Chứng từ 
Nhật ký chứng từ Số 2 - Ghi Có TK 112 - Tiền gửi Ngân hàng
Tháng năm
Số
TT
CT Nội
dung
Ghi có TK 112 – TGNH
Ghi nợ các TK 
Cộng
Có
TK
112
S N 111 133 151 152 153 156 211 311 ...
Đã ghi sổ Cái ngày....tháng....năm
Người ghi sổ Kế toán trưởng Giám đốc
minhlx@buh.edu.vn
22
Chứng từ gốc
Sổ kế toán ct
Bảng PBBảng kê
Nhật ký CT
Bảng chi tiết SPS
Báo cáo tài chính và các báo cáo kế toán khác
Sổ quỹ...
Sổ cái 
minhlx@buh.edu.vn
23
24
Đặc trưng:
Công việc kế toán được thực hiện theo một chương trình 
phần mềm kế toán trên máy vi tính
Sổ kế toán:
Phần mềm kế toán được thiết kế theo hình thức kế toán 
nào thì sử dụng sổ của hình thức đó
2.5 HÌNH THỨC KẾ TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH
minhlx@buh.edu.vn
24
21 22
23 24
06-Nov-19
7
25
Bảng tổng hợp
chứng từ kế toán
cùng loại
PHẦN MỀM
KẾ TOÁN
MÁY VI TÍNH
Chứng từ kế toán
-Báo cáo TC
-Báo cáo QT
Sổ kế toán
Sổ tổng hợp
Sổ chi tiết
minhlx@buh.edu.vn
25
LOGO
TỔ CHỨC CÔNG TÁC 
KẾ TOÁN
27
1. Tổ chức hệ thống chứng từ kế toán
2. Tổ chức hệ thống tài khoản kế toán
3. Tổ chức vận dụng phương pháp tính giá
4. Tổ chức hệ thống sổ kế toán
5. Tổ chức thực hiện chế độ báo cáo kế toán
6. Hình thức tổ chức công tác kế toán
7. Tổ chức kiểm tra kế toán
8. Tổ chức phân tích hoạt động kinh doanh
Nội dung tổ chức công tác kế toán 
minhlx@buh.edu.vn
27
25 26
27