Bài giảng Kế toán hành chính sự nghiệp - Chương 1: Một số vấn đề chung về tổ chức công tác kế toán trong đơn vị hành chính sự nghiệp - Đậu Thị Kim Thoa

KẾ TOÁN 
HÀNH CHÍNH SỰ NGHIỆP
GV: Th.s Đậu Thị Kim Thoa
Email: kimthoa@ueh.edu.vn
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp2
PHƯƠNG PHÁP DẠY VÀ HỌC

 Phương pháp dạy:
• Dạy những kiến thức căn bản một cách có hệ thống về 
kế toán HCSN
• Giải đáp thắc mắc
• Hướng dẫn giải bài tập

 Yêu cầu đối với sinh viên:
 Trước khi lên lớp:
• Đọc trước tài liệu
• Làm bài tập sau mỗi buổi học
 Khi lên lớp:
• Tập trung nghe giảng
• Nêu thắc mắc 
• Tham gia thảo luận và sửa bài tập
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp3
ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC
 Thang điểm 10
 Điểm quá trình: 3 
 Điểm kết thúc học phần: 7
 Số lần tham gia thảo luận trên lớp, sửa bài tập được ghi nhận 
cộng vào điểm quá trình.
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp4
TÀI LIỆU HỌC TẬP
Tài liệu bắt buộc

 Giáo trình Kế toán hành chính sự nghiệp

 Hệ thống bài tập kế toán và sơ đồ kế toán HCSN

 Slide bài giảng của Giảng viên
Tài liệu tham khảo

 Hệ thống bài tập và câu hỏi trắc nghiệm

 Chế độ kế toán HCSN ban hành theo QĐ19/2006/QĐ-BTC

 Các văn bản pháp luật liên quan đến tài chính của đơn vị 
HCSN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp5
MỤC TIÊU MÔN HỌC
 Nhận biết được các đơn vị HCSN, đặc điểm tài chính và cơ chế 
quản lý tài chính đối với các đơn vị HCSN
 Nắm được các nội dung về tổ chức công tác kế toán tại đơn vị 
HCSN.
 Xử lý được các nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu tại các đơn 
vị HCSN.
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp6
NỘI DUNG
Chương 1: Một số vấn đề chung về tổ chức công tác kế toán 
trong đơn vị HCSN
Chương 2: Kế toán tiền và vật tư
Chương 3: Kế toán tài sản cố định và xây dựng cơ bản
Chương 4: Kế toán các khoản đầu tư tài chính
Chương 5: Kế toán các khoản thanh toán
Chương 6: Kế toán các hoạt động
Chương 7: Kế toán các nguồn kinh phí và chi hoạt động khác
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TỔ CHỨC 
CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG ĐƠN VỊ HCSN
CHƯƠNG 1
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp8
Nội dung
• Khái quát về đơn vị HCSN
• Đặc điểm tài chính của đơn vị HCSN
• Cơ chế quản lý tài chính
• Tổ chức công tác kế toán
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp9
1.1 Khái quát về đơn vị HCSN
Đơn vị HCSN 
• Hoạt động vì mục tiêu phi lợi nhuận
• Sử dụng NSNN để hoạt động (quản lý 
Nhà nước và cung cấp các dịch vụ 
công cho XH)
đơn vị HCSN được gọi là 
đơn vị dự toán hay 
đơn vị thụ hưởng NS
Đơn vị 
hành chính
Đơn vị
Sự nghiệp
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp10
Đơn vị hành chính (cơ quan Nhà nước)
• Là cơ quan công quyền, là một bộ phận của bộ máy Nhà nước
• Chức năng quản lý Nhà nước
• Nguồn kinh phí hoạt động chủ yếu do NS cấp
• Cơ cấu tổ chức: 
- Tổ chức theo chiều dọc từ Trung ương đến địa phương
- Tổ chức theo chiều ngang theo ngành, lĩnh vực
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp11
Bộ máy tổ chức của Nhà nước
QUỐC HỘI
Tòa án ND 
tối cao
Tòa án ND 
Cấp tỉnh
Tòa án ND 
Cấp huyện
Viện kiểm sát 
ND tối cao
Viện kiểm sát 
ND cấp tỉnh
Viện kiểm sát 
ND cấp huyện
HĐND
cấp tỉnh
HĐND
cấp huyện
Chính phủ
UBND
cấp tỉnh
UBND
cấp huyện
UBND
cấp xã
Bộ, 
CQ ngang bộ, 
CQ thuộc CP
Sở, ban, 
ngành
Phòng, ban, 
ngành
Chủ tịch nước
Tư pháp Lập pháp Hành pháp
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp12
Đơn vị sự nghiệp
• Do CQNN có thẩm quyền thành lập, là đơn vị trực thuộc CQNN
• Chức năng cung cấp dịch vụ công cho XH
• Nguồn kinh phí hoạt động: kinh phí NS cấp + thu sự nghiệp
• Có thể thực hiện một số hoạt động SXKD nhằm mục tiêu lợi 
nhuận.
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp13
Đặc điểm tài chính của đơn vị HCSN
• Hoạt động theo dự toán được cấp có thẩm quyền giao và được 
NSNN cấp toàn bộ hoặc một phần dự toán được duyệt.
• Đơn vị phải lập dự toán thu chi theo quy trình NS theo đúng 
chế độ, tiêu chuẩn và định mức do Nhà nước quy định.
• Đơn vị HCSN trong cùng một ngành theo 1 hệ thống chiều 
dọc được chia thành 3 cấp:
- Đơn vị dự toán cấp 1
- Đơn vị dự toán cấp 2
- Đơn vị dự toán cấp 3
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp14
Các cấp dự toán trong quản lý- sử dụng NSNN
Thủ tướng hoặc chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, 
thành phố trực thuộc Trung ương
Đơn vị dự toán cấp 1 
Đơn vị dự toán cấp 2
Đơn vị dự toán cấp 3
- Phân bổ dự toán cho cấp 2 hoặc cấp 3
- Điều hành, kiểm tra kế toán và quyết
toán hình hình sử dụng kinh phí các 
đơn vị dự toán trực thuộc
- Phân bổ dự toán cho cấp 3
- Điều hành, kiểm tra kế toán và quyết
toán hình hình sử dụng kinh phí các 
đơn vị dự toán trực thuộc
Quyết toán hình hình sử dụng kinh phí
với cấp có thẩm quyền
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp15
Quy trình ngân sách
Bắt đầu 
lập 
dự toán
01/01/N
Lập dự toán
Duyệt dự toán
Chấp hành dự toán
Thu chi theo dự toán được giao
31/12/N
Quyết toán
Chỉnh lý và
Lập BC quyết toán
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp16
Nguồn kinh phí
• NSNN cấp
• Các loại phí, lệ 
phí thu được
• Viện trợ, tài trợ
• .
• Phương pháp thu đủ, chi đủ: các khoản thu 
nộp hết vào NS, Nhà nước sẽ cấp lại để sử 
dụng.
• Phương pháp thu, chi chênh lệch: các 
khoản thu được để lại sử dụng, nếu thiếu 
Nhà nước sẽ cấp thêm
• Phương pháp quản lý theo định mức: đơn 
vị phải lập dự toán chi và chi theo đúng dự 
toán
• Phương pháp khoán trọn gói: Nhà nước 
thực hiện cơ chế khoán biên chế (đơn vị 
HC), thực hiện cơ chế tự chủ tài chính 
(đơn vị SN)
Quản lý tài chính
Cơ chế quản lý tài chính đối với các đơn vị HCSN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp17
Cơ chế khoán biên chế (khoán chi hành chính)
• NĐ 130/2005/NĐ-CP ban 
hành ngày 17/10/2005: quy 
định chế độ tự chủ, tự chịu 
trách nhiệm về việc sử 
dụng biên chế và kinh phí 
quản lý hành chính đối 
với các CQNN
• TT liên tịch
03/2006/TTLT-BTC-BNV
ban hành ngày 17/01/2006
o Thực hiện cải cách thủ tục 
hành chính-> nâng cao chất 
lượng phục vụ hành chính
o Tinh giản bộ máy biên chế 
cồng kềnh, trùng lắp về quyền 
hạn và trách nhiệm-> Tiết 
kiệm chi hành chính
o Đẩy mạnh ứng dụng tin học 
trong dịch vụ hành chính
o Nâng cao trình độ chuyên môn 
của CBCC
Mục 
đích
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp18
Đối tượng áp dụng
Các CQNN có tài khoản và con dấu riêng:
 Văn phòng Quốc hội, văn phòng Chủ tịch nước
 Tòa án ND các cấp, viện KSNN các cấp
 Văn phòng HĐNN, văn phòng UBNN
 Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ
 Cơ quan chuyên môn thuộc UBNN cấp tỉnh, huyện
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp19
Nội dung cơ chế khoán chi hành chính
Nguồn kinh phí tự chủ Nguồn kinh phí không tự chủ
Nguồn kinh phí hoạt động
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp20
Nguồn kinh phí tự chủ tài chính
NKP tự chủ = KP NS cấp+ phí, lệ phí được để lại+ Các khoản thu hợp pháp khác
Sử dụng kinh phí tự chủ:
Các CQNN được chủ động:
o Bố trí kinh phí theo nội 
dung, yêu cầu công việc
o QĐ mức chi thông qua việc 
xây dựng quy chế chi tiêu 
nội bộ nhưng không vượt 
quá chế độ, tiêu chuẩn, định 
mức chi do NN quy định
o Quyết định sử dụng đối với 
toàn bộ đơn vị
Nội dung chi của kinh phí giao
 Các khoản chi thanh toán cho 
cá nhân
 Các khoản chi nghiệp vụ 
chuyên môn
 Các khoản chi có tính chất 
thường xuyên
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp21
Sử dụng nguồn kinh phí tự chủ tiết kiệm được
KP tiết kiệm = KP được giao tự chủ - Số chi thực tế
Bổ sung thu nhập cho CBCC
Chi khen thưởng, phúc lợi, 
Trợ cấp khó khăn
Trích lập quỹ ổn định thu nhập
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp22
Nguồn kinh phí không tự chủ
Dùng để chi 
hoạt động ko 
thường xuyên
• Sửa chữa lớn, XDCB, mua sắm 
TSCĐ giá trị lớn
• Thực hiện chương trình mục tiêu 
quốc gia
• Tinh giản biên chế
• Đào tạo, bồi dưỡng CBCC
• Nghiên cứu khoa học..Sử dụng
không hết
Nộp lại NSNN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp23
Cơ chế tự chủ tài chính (đơn vị SN)
 NĐ 43/2006/NĐ-CP
ban hành ngày 25/04/2006 
quy định quyền tự chủ, tự 
chịu trách nhiệm về thực 
hiện nhiệm vụ, tổ chức 
bộ máy, biên chế và tài 
chính đối với đơn vị SN 
công lập
 TT 71/2006/TT-BTC ban 
hành ngày 09/08/2006
Tăng cường tính tự chủ, tự 
chịu trách nhiệm của đơn vị 
trong việc tổ chức, sắp xếp 
lại bộ máy, sử dụng lao 
động và nguồn lực tài chính 
có hiệu quả hơn
 Phát huy mọi khả năng nâng 
cao chất lượng dịch vụ cung 
cấp cho XH
Tăng nguồn thu-> tăng TN 
cho người lao động, giảm 
trợ cấp của NN
Mục 
đích
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp24
Đối tượng áp dụng
Mức tự đảm bảo chi phí 
hoạt động thường xuyên
(X)
=
Tổng Thu sự nghiệp
Tổng Chi hoạt động thường xuyên
ĐVSN tự
bảo đảm một phần
chi phí
hoạt động
thường xuyên
10%< X< 100%
ĐVSN tự bảo đảm 
chi phí 
hoạt động 
thường xuyên
X > 100%
ĐVSN do NSNN 
bảo đảm toàn bộ
chi phí
hoạt động
thường xuyên
X < 10%
Được vay, huy động vốn, tự chịu trách nhiệm trả nợ vay
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp25
Đơn vị hành chính
Đơn vị HCSN
Đơn vị sự nghiệp
Đơn vị kinh tế
Phải cung cấp thông tin KT
Đối tượng sử dụng
thông tin bên trong đơn vị 
Đối tượng sử dụng
thông tin bên ngoài đơn vị
1.2 CÁC VẤN ĐỀ VỀ KẾ TOÁN ĐƠN VỊ HCSN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp26
1.2 CÁC VẤN ĐỀ VỀ KẾ TOÁN ĐƠN VỊ HCSN

 Các đối tượng kế toán HCSN

 Các yêu cầu và nguyên tắc kế toán

 Quy định của chế độ kế toán hiện hành (chứng từ, sổ sách, báo 
cáo, và tài khoản kế toán)

 Nhiệm vụ cơ bản của kế toán
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp27
ĐƠN VỊ HCSN
Hoạt 
động 
HCSN
CÁC HOẠT ĐỘNG TẠI ĐƠN VỊ HCSN
Thực hiện 
chương 
trình, dự án
Thực hiện 
Đơn đặt hàng 
của NN
Hoạt 
động 
SXKD
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp28
• Tiền và các khoản tương đương tiền
• Vật tư và Tài sản cố định
• Các khoản thanh toán trong và ngoài đơn vị
• Nguồn kinh phí, quỹ
• Chênh lệch Thu, chi và xử lý chênh lệch thu, chi
• Đầu tư tài chính, tín dụng nhà nước
• Các tài sản khác có liên quan đến đơn vị
Đối tượng kế toán HCSN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp29
Các yêu cầu kế toán
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp30
Nguyên tắc kế toán
Nguyên tắc
kế toán
Hoạt động
liên tục Giá gốc Phù hợp
Nhất quán Thận trọngTrọng yếu
Cơ sở dồn tích
+ Cơ sở tiền mặt
Tổ chức kế toán
phù hợp với 
Mục lục NSNN
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp31
Mục lục ngân sách nhà nước 
Hệ thống MLNSNN là bảng phân loại các khoản thu, chi NSNN theo:
 Cơ quan chủ quản: Danh mục mã số Chương
 Ngành kinh tế: Danh mục mã số loại, khoản
 Nội dung kinh tế (nội dung thu, chi NS): Danh mục mã số mục, 
tiểu mục, nhóm, tiểu nhóm
=> Nhằm phục vụ cho công tác lập, chấp hành, kế toán, quyết toán 
NSNN và phân tích các hoạt động kinh tế, tài chính thuộc khu vực 
Nhà nước.
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp32
Quy định của chế độ kế toán hiện hành
Chứng từ 
kế toán
 Chỉ tiêu lao động tiền lương
 Chỉ tiêu vật tư
 Chỉ tiêu tiền tệ
 Chỉ tiêu tài sản cố định
 Chứng từ ban hành theo các văn bản 
pháp luật khác (vé, biên lai thu phí, 
lệ phí, các loại hóa đơn)
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp33
Sổ sách kế toán
Hình thức kế toán: là hình thức tổ chức hệ thống sổ kế toán 
bao gồm: số lượng các loại sổ kế toán chi tiết, sổ kế toán tổng 
hợp, kết cấu sổ, mối quan hệ về trình tự và phương pháp ghi 
chép, kiểm tra, đối chiếu giữa các sổ kế toán cũng như việc 
tổng hợp số liệu để lập BCTC
 Hình thức kế toán Nhật ký- Sổ cái
 Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ
 Hình thức kế toán Nhật ký chung
 Hình thức kế toán trên máy vi tính
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp34
Hệ thống tài khoản kế toán
 Loại 1: Tiền và vật tư
 Loại 2: Tài sản cố định
 Loại 3: Thanh toán
 Loại 4: Nguồn kinh phí
 Loại 5: Các khoản thu
 Loại 6: Các khoản chi
 Loại 0: tài khoản ngoài bảng
Thuộc Bảng cân đối tài khoản
Ghi kép
TK ngoài Bảng cân đối tài khoản
Ghi đơn
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp35
Hệ thống báo cáo kế toán
 Tình hình về tài sản, tiếp nhận và sử dụng kinh phí NSNN; 
 Tình hình thu, chi và kết quả hoạt động 
BCTC là báo cáo tổng hợp:
 BCTC các đơn vị HCSN sử dụng kinh phí do NSNN cấp 
được lập vào cuối kỳ kế toán quý, năm
 BCTC các đơn vị HCSN không sử dụng kinh phí do 
NSNN cấp được lập vào cuối kỳ kế toán năm
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp36
1 Bảng cân đối tài khoản Áp dụng cho 
các đơn vị kế 
toán cấp cơ 
sở (cấp 3)
2 Tổng hợp tình hình KP và quyết toán KP đã sử dụng
3 BC chi tiết kinh phí hoạt động
4 BC chi tiết kinh phí dự án
5 Bảng đối chiếu dự toán kinh phí NS tại KBNN
6 Bảng đối chiếu tình hình tạm ứng và thanh toán tạm ứng kinh phí 
NS tại KBNN
7 BC thu- chi hoạt động SN và hoạt động SXKD
8 BC tình hình tăng, giảm TSCĐ
9 BC số KP chưa sử dụng đã quyết toán năm trước chuyển sang
10 Thuyết minh BCTC
1 BC tổng hợp tình hình KP và quyết toán KP đã sử dụng Áp dụng cho 
đơn vị KT 
cấp 1 và 2
2 Báo cáo tổng hợp thu- chi hoạt động SN và hoạt động SXKD
3 BC tổng hợp quyết toán NS và nguồn khác của đơn vị
GV. Đậu Thị Kim Thoa kế toán Hành chính sự nghiệp37
Tổ chức bộ máy kế toán
Phân công, phân 
nhiệm các phần 
hành kế toán
Xác định số 
lượng người cần 
có trong bộ máy
Xác lập mối quan 
hệ giữa các bộ phận 
trong bộ máy KT 
và với các bộ phận 
khác có liên quan 
trong đơn vị
Đơn vị có thể tổ chức bộ máy kế toán theo hình 
thức tập trung hoặc phân tán